Str. 4, w. 37. Bojan, wieszczy Bojan, byłto zawołany poeta Słowian Dnieprowych, w czasach dawno już zamierzchłych, przedchrześcijańskich; że stał się dziś niejako mitycznym dla nas potomków swoich. Piewca Ihorowy powielokrotnie czyni do niego inwokacje jak do Muzy, i zawżdy z najżywszém uniesieniem. O Bojanie Sołowiju staraho wremeni!... Bojan bo wieszczyj, aszcze komu chotiasze pieśń tworyty, ta raztikajetsia myśliju po drewu. sirym wołkom po zemli, sywym orłom pod obłaky: i. t. p. i. t. p.» Tenże sam piewca zowie go nawet wnukiem bożka Welesa. (Obacz jeszcze objaśnienia do moich Dum a Dumek.)
Str. 25, w. 11. Tak przyśpiewuje lud na Ukrainie przy obrzędzie Sobótek, czyli po miejscowemu na święto Kupała, to jest wilję Ś. Jana Chrzciciela. Łado, u Słowian pogańskich zwał się podobno bożek piękności, sądząc przynajmniej etymologicznie z wyrazów ład, ładno, i.t.p. Perun, bożek gromowładny, Światowid, słońce, bożek pokoju. Radegast, bożek gościnności. Tur, bożek wojny. Dziewanna, bogini rolnictwa, wegetacji. Marzanna, śmierć, i t. d. W ogólności, podania o mytologji słowiańskiej ciemne są i zamącone: może uczony Szafarzyk w oczekiwanym niecierpliwie drugim tomie swoich Starożytności zdoła je nieco uporządkować i rozjaśnić.
Str. 27, w. 14. Odin, rewelator a potém bożek Skandynawski. Walhala, ogromne lodowisko, niejako olimp Odinowy. Szwarcwald, cała podówczas leśna Theutonja. Theut, zwierzchni bożek Niemców. Herta, ziemia, Theutowa małżonka.
Str. 32, w. 5. Tak się zwały w średnich wiekach wedle różnej swej osnowy, piosnki miłośno-rycerskie trubadurów i minnesingerów.
Str. 39, w. 23 i 24. «Chrztu! o chrztu!» wedle mniemania ludu śpiewają dzieci poronione, poronieńce (a po rusku poterczatka od wyrazu poterać). Dzieci takowe nie mogą dostać się do nieba dopóty, dopóki kto ich nie ochrzci. Lud podaje taki na to środek. W czasie wielkich wichrów i zamieci, dusze dzieciątek lecą tuż po nad ziemią i nawołują się do gromady: należy wtedy w skok utkwić na drodze nóż poświęcony; dzieci muszą się za-
Strona:Duch od stepu. Przygrawka do nowej poezji.pdf/67
Ta strona została uwierzytelniona.
