Strona:Dwa odczyty Marji Skłodowskiej-Curie.djvu/4

nego. Jaka jest różnica między ciałami zwykłemi i aktywnemi? Otóż polega ona na tem, że ciała aktywne ulegają przemianie atomowej z wydawaniem promieni, podczas gdy ciała zwykłe nie wykazują żadnej przemiany. Wszystkie przemiany atomowe, o ile dziś wiadomo, sprowadzają się do dwu typów. Przetwarzając się, atom wysyła ze swego jądra z wielką szybkością, albo częsteczką α — czyli jądro helu, albo cząsteczkę β — czyli elektron. W pierwszym wypadku ciężar atomowy zmniejsza się o 4, w drugim wypadku pozostaje prawie niezmienny, ze względu na niezmiernie drobną masę elektronu. Jednocześnie z wydaniem promienia α lub β, pozostałość rozbitego atomu ulega odskokowi, którego prawa znane nam są głównie z prac Wertensteina i jego współpracowników.
 Przemiany radjoaktywne tworzą system, którego główne zarysy są znane. Uran i tor są pierwiastkami pierwotnymi, z których każdy daje szereg pochodnych, tworząc tak zwane rodziny, lub szeregi uranu i toru. Pomiędzy pochodnemi uranu znajdujemy—rad i polon, pierwsze z nowych ciał promieniotwórczych odkrytych za pomocą ich promieniowania. Istnieje również trzecia rodzina — aktynu, jest jednak prawie pewnem, że jest ona w związku genetycznym z uranem. Rodziny tu wzmiankowane przedstawione są, na odnośnych tablicach, na których można poznać, że niektóre atomy mają dwojaki sposób przetwarzania się, większość jednak przetwarza się jednolicie. Szybkość przetwarzania może być duża lub mała, charakteryzuje się przez perjod, czyli stały czas potrzebny na to, aby ilość substancji zmniejszyła się do połowy. Jak wiadomo, wynika stąd, że prawo zaniku jest wykładnicze, a wykładnik jest zasadniczą własnością pierwiastku promieniotwórczego. Dla różnych ciał, wykładniki te mają wartości różniące się w ogromnym zakresie. Tak np. czas zaniku do połowy wynosi—4,5 miljardów lat dla uranu, 1.600 lat dla radu, 140 dni dla polonu, 3,8 dni dla radonu czyli emanacji radu, kilka lub kilkanaście sekund dla pochodnych radonu, a nawet tylko miljonową część sekundy dla jednego z pierwiastków pochodnych.