Strona:Dwa odczyty Marji Skłodowskiej-Curie.djvu/5

Ta strona została uwierzytelniona.

Tak więc ciała promieniotwórcze, z punktu widzenia chemji, dają pierwszy przykład grupy pierwiastków, których atomy nie są niezmienne, lecz ulegają samoistnej przemianie według praw, które do dziś dnia okazały się niezależne od warunków zewnętrznych. Że przemiana ta jest niewątpliwą, wynika między innemi stąd, że produkty ostateczne tejże,—hel i ołów, mogą być otrzymane w ilościach dostępnych pomiarom, wychodząc ze starannie oczyszczonych soli radu. Wiadomo także, że gatunek ołowiu wytwarzany przez rad ma ciężar atomowy 206 — znacznie mniejszy niż ciężar zwykłego ołowiu 207,2, ale zupełnie odpowiedni hypotezie, że atom radu—o ciężarze 226—traci przez wysyłanie promieni α kolejno 5 cząsteczek helu, których całkowity ciężar jest 20. Zdolność samoistnego przetwarzania się, a zatem własność promieniotwórcza jest co do istoty swojej zagadką. Wiemy jednakowoż, że jest ona związana z budową jądra, podczas gdy własności chemiczne tychże pierwiastków zależą tylko od całkowitego ładunku jądra, tak jak dla zwykłych pierwiastków nieaktywnych. Jak wyżej mówiłam, obok nieaktywnych form ołowiu istnieję aktywne, i tak samo rzecz się ma z bizmutem i talem. Nietrwałość budowy jądra, która się objawia w promieniotwórczości, wydaje się związana z wielkim ciężarem atomowym, ponieważ grupa pierwiastków aktywnych znajduje się na końcu klasyfikacji ogólnej. Jednakże wysyłanie promieni β przez potas i rubid wydaje się dowodem, że przemiana atomowa może zachodzić także dla niektórych pomniejszych mas atomowych. Jak dotąd jednak nie widzimy żadnego związku między tymi alkalicznymi pierwiastkami, a szeregami uranu i toru, i dziś o nich powiedzieć można, że bardzo warto badać naturę ich aktywności; pracownie fizyko-chemiczne, gdzie nie ma ciał silnie radjoaktywnych nadają się najlepiej do tych badań, gdyż chodzi tu o promieniowanie nader słabe. Byłoby rzeczą ważną upewnić się, że w związkach potasu i rubidu można stwierdzić choćby bardzo powolne tworzenie się helu.