Podzielone jest na pieśni, albo części sześciorakie. Tristium, albo narzekań xiąg pięć. Listów z wygnania xiąg cztery.
Przemian albo Metamorphoseos, xiąg piętnaście. To dzieło najwięcej mu zalety przynosi; jakoż przy dokończeniu na chlubny zdobył się wyraz : « Dokonałem
« dzieła, którego ani bogów zapalczywość, ani ognie,
« ani żelazo, i sam czas nie pokona.
Jamque opus exegi, quod nec Jovis ira, nec ignes,
Nec poterit ferrum, nec edax abolere vetustas.
Te xięgi Przemian na polski język przełożyli Waleryan Otwinowski i Żebrowski.
Heroides albo listy Heroin greckich : jest ich dwadzieścia jeden, przełożone wierszem od Chrościńskiego.
Elegie miłośne na trzy części podzielone : o kunszcie kochania xiąg trzy. Remedia Amoris, albo ostrzeżenia przeciw kochaniu xięga.
Przed morzem i przed ziemią, i przedtem niż było
Niebo, co potem sobą wszystko obtoczyło,
Jedna postać na świecie była przyrodzenia,
Mięszaniną ją zwano : tak bez ułożenia
Wielkość stała nikczemna, nic prawie inszego
Niemając w sobie, oprócz ciężaru grubego,
A niezgodnych początków w jedno zgromadzonych
Rzeczy, jeszcze niedobrze z sobą połączonych.
Nigdy jeszcze światłością, swoją nie służyło
Słońce, ani xiężyca rosnącego było
Widać, gdy nowe rogi wznosi i odmładza :
Ni ziemia na powietrzu, które ją obchadza,
Wisiała ciężarami odważona swemi.
Ani po długich brzegach ziemi wilgotnemi
Odnogami głębokie morze się szerzyło;
Gdzie ziemia tam i morze i powietrze było.
Zaczem ziemia niestała, woda nie pływała,
Ani powietrza światłość żadna oświecała.
Nic w niczem swego kształtu własnego nie miało,
Owszem jedno drugiemu na współ zawadzało.
Bowiem walczyły rzeczy zimne z gorącemi,
W jednej kupie wilgotne walczyły z suchemi,
Z twardemi miękkie, lekkie z temi co ciężały.
Aż bóg przez rozrządzenie ów spór długotrwały
Rozjął, kiedy uczynił wydział między niemi,
I kazał się odłączyć niebiosom od ziemi.
W podeszłym już wieku przedsięwziął i dokonał obszernego dzieła drugiej wojny Punickiej. Rymotworca ten za czasów Domicyana, Nerwy i Trajana najwyższe dostojności piastując, konsulatem nakoniec był zaszczycony. Czyniąc wzmiankę w rytmach swoich o wojnie Sarmatów, oznacza, iż były pisane za czasów Domicyana. Pliniusz młodszy w jednym liście wspomina, iż ten pierwszy z Rzymian naśladowca Wirgiliusza, kupiwszy miejsce, gdzie był grób jego, jak do świątnicy tam uczęszczał.
Marcyalis wielbiciel wspomina o dziele jego.
Perpetui nunquam moritura volumina Sili
Qui legis, ut Latia carmina digna toga.
Tegoż w jedynastej xiędze pięćdziesiąte Epigramma obwieszcza, jako zaniedbane zwłoki Marona gdy u właściciela ubogiego były w dzierżeniu, Sylius ich nabył, i oddał cześć winną, podobnemu sobie.
Jam prope desertos cineres et sancta Maronis
Nomina, qui coleret pauper et unus erat.
Silius oplatæ succurrere censuit umbræ,
Silius et vatem non minor ipse colit.
Zaginione jego poema wynalazł w czasie zboru Konstancyeńskiego Poggiusz Florentczyk, w klasztorze Benedyktynów S. Galla. Zawiera w sobie xiąg, albo raczej pieśni siedemnaście.
P. Statius Papinianus w tymże czasie żył co Syliusz, pod cesarzem Domicyanem, i w wielkiem, osobliwie dla łatwości pisania, był u niego poważeniu.
Dwa są poemata jego heroiczne : Thebaida w dwunastu częściach. — Achilleida ma ich tylko dwie, ponieważ śmierć przeszkodziła dokonać, co był przedsięwziął. Są inne jeszcze jego rytmy razem rebrane w pięciu xięgach.
Jak były szacowane w Rzymie pisma jego, oznacza to Juwenalis w Satyrze trzeciej. « Nacisk wielki jest
« zawsze na czytanie miłej Thebaidy, która Rzym
« rozwesela, wzrusza umysły, i z niewymowną rozkoszą
« słuchana bywa. »
Curritur ad vocem jucundam et carmen amicæ
Thebaidos, lætam fecit cum Statius urbern.
Promisitque diem, tanta dulcedine captos
Adficit ille animos, tantaque libidine vulgi
Auditur.
Następne w iersze dają poznać, jako mimo sławę swoję Stacyusz tak był ubogim, iż złożone od siebie dramata, żeby miał czem żyć, przedawać musiał.
Sed cum fregit subsellia versu
Esurit, intactam Paridi nisi vendat Agavem.
Urodził się w Secyi mieście Kampanji, teraz w królestwie Neapolitańskiem, w Padwie wiek strawił, żył za czasów Domicyana cesarza.
Poema jego o Argonautach przez śmierć zaszłą niedokończone, na ośm części podzielone jest. Kwintylian prawy rzeczy szacownik, daje mu zaletę, mówiąc: « Wieleśmy niedawnemi czasy stracili, przez śmierć
« Waleryusza : » multum in Valerio Flacco nuper amisimus.
Jest do niego Epigramma Marcyalisa, gdzie mu rymotworstwo, ile niezyskowne odradza. « Odłóż, mówi
« on, na stronę sióstr przyjacielskich śpiewania, żadna
« ci z nich pieniędzmi nie dogodzi. Oprócz wody,
« wieńców i lutni, nic tam więcej nie znajdziesz. »
