Strona:Dzieła Krasickiego dziesięć tomów w jednym (Polona).djvu/259

Ta strona została przepisana.

Częstokroć małe dzieło wojownika wznosi.
Gdy zdarzeniem pomyślnem łatwych laurów użył :
Ten który losów przykrość wspaniale ponosi,
Na wielkiego przydomek istotnie zasłużył.
Umysł mężny, naówczas prawdziwie zwycięski,
Bierze równą stałością tryumfy i klęski.

Nie unosi się zbytnie porywczą radością,
Wzgląd na zmiany, gwałtowne uskramia zapędy.
Jeżeli uciśnionym jest dolegliwością,
Stałość krzepi w niedoli cnotliwemi względy.
Znika szczęście, pomimo zapędy usilne :
Cnota jest zawsze trwała, a zdarzenia mylne.

Choć chce dumna bogini Eneasza znękać;
Mądrości! twoje wsparcie krzepi go i wzmaga.
Nią Rzym wsparty, na schyłku nie umiał się lękać,
Pod mury Kartagińskie wzniosła go odwaga;
Tam się pomścił za klęski zgonami pamiętne,
I cyprysy żałobne zmienił w laury świętne.

§ V.
LA MOTHE.

Antoni Houdard de la Mothe rodem był z Paryża, pisał wiele dzieł teatralnych, które mu jednakże nie największą sławę przyniosły. W inszych rodzajach poezyi dość znamienity. Przedsięwziął był tłumaczenie Iliady, ale dzieło to wcale się mu nie udało : umarł roku 1731, żywszy lat pięćdziesiąt dziewięć.

KARDYNAŁ POLIGNAC.

W pierwiastkach wieku, dla wielkich przymiotów do spraw publicznych używany, taką miał w ich sprawowaniu zręczność a razem ujmującą wymowę, iż Ludwik XIV, po danej mu audyencyi, gdy z Rzymu powracał, rzekł : « Rozmawiałem i dość długo z tym młodym czło-
« wiekiem : zawsze i we wszystkiem mi się sprzeciwił,
« na swojem się utrzymał, i mnie nie obraził. » Wyznaczony posłem do Polski, w wielkiem był poważaniu u Jana III, a stąd podróży nawet tego monarchy nieodstępnym towarzyszem do samej jego śmierci. Jak wieść niesie, tam dzieło Lukrecyusza błędy zbijające, rytmami łacińskiemi przedsięwziął : prawie całego życia zabawą razem i pracą jego było to poema. Po śmierci jego wyszło z druku r. 1747. Umarł zaś w roku 1741, mając lat przeszło ośmdziesiąt.

KARDYNAŁ DE BERNIS.

Niedawnemi czasy w wieku sędziwym dokonał życia, przez lat przeszło dwadzieścia sprawując w Rzymie urząd poselski. W młodości wyszły z druku wiersze jego zbyt wolne, a więc nieprzyzwoite stanowi w którym zostawał; nagrodził jednak tę nierozważność, zatrudniając się poematem o religji, które i ze składu i z ważności rzeczy, i z gładkości wiersza, godne szacunku.

SANTOLIUSZ.

Jan Santeuil urodzony w Paryżu roku 1630, był w zgromadzeniu kanoników Regularnych, u świętego Wiktora w Paryżu mających swoje siedlisko. Sława rytmów jego, a osobliwie hymnów kościelnych powszechnie się rozniosła, i u potomności sprawiedliwy szacunek znajdzie. Umarł w roku 1691, wieku sześćdziesiątym pierwszym.

IN SENAQUÆ FONTES EX IPSO FLUVIO EDUCTOS.

Sequana cum primum reginae allabilur urbi,
Tardat praecipites ambitiosus aquas.
Captus amore loci cursum obliviscitur, anceps
Quo fluat, et dulces nectit in urbe moras.
Hinc varios implens fluctu subeunte canales,
Fons fieri gaudet, qui modo flumen erat.

Sekwana gdy pod miasto królewskie przypływa,
Zwalnia swój bieg i z miejsca takiego chełpliwa,
Powabnego siedliska wdziękami ujęta.
O dalszym pędzie swoim gdy już nie pamięta,
Chętnie idzie w kanały skąd gdy wody cieką.
Cieszy się być strumieniem, która była rzeką.

RAPIN.

Renatus Rapin, zgromadzenia Jezuickiego kapłan, rytmem łacińskim wielce się wsławił. Pisał dzieło dydaktyczne o kunszcie ogrodniczym wyborną łaciną i wierszem gładkim; insze jego dzieła i sielanki godne czasów Augusta, zbliżyły go do Wirgiliusza. Umarł ten znamienity rymotworca w roku 1687, mając lat sześćdziesiąt sześć.
Pisał językiem ojczystym « porównanie najznamienitszych mężów starożytności. » Dzieło to, ile skutek wielkiej nauki i niemniejszego rozsądku, sprawiedliwy mu zjednało szacunek. Są uwagi jego o Filozofji. — Nauka o Historyi, tojest sposób korzystania z takowych opisów.

VANIERIUS.

Jakób Vanniere, z łacińskiego pospolicie na początku rytmów położonego nazwiska, Vanierius zwany, równie jak wzwyż położony, zostawał w zgromadzeniu Jezuitów. Skoro pierwsze w zakonie nauki z zaletą skończył, wydała się w nim zaraz osobliwa sposobność do rymotworstwa : pierwsze jej dał dowody w opisywaniu stawów i rybołostwa; poema to na świat wyszło pod tytułem Stagna. Wkrótce podał do druku o gołębiach, i o sposobie utrzymywania i rozmnożenia ich; nastąpiły zatem inne rytmy; ale najwięcej mu sławy przyniosło, na wzór ziemiaństwa Wirgiliuszowego, złożone poema o gospodarstwie : Praedium Rusticum, na szesnaście części, albo pieśni podzielone : w rodzaju swoim najszacowniejszem jest wieku, w którym było pisane, dziełem. Mamy je w języku polskim.
Złożył dykcyonarz rymotworski, wielce użyteczny tego rodzaju pisarzom : wyszedł z druku w roku 1710. Umarł w roku 1739, mając lat siedemdziesiąt trzy.

GRESSET.

Szacowny ten zewszech miar rymotworca był niegdyś w zakonie Jezuickim, i wychodząc ze zgromadzenia czułe niegdyś współtowarzyszom zostawił pożegnanie.