bierali pewne opłaty, mieli pewne dochody, bez obrazy prawa, bez wykroczenia przeciw uczciwości, jak nas o tem Cycero upewnia[1].
Niepodobna wiedzieć jaki był majątek Cycerona. To tylko wiadomo, że wziął po żonie Terencyi posagu podług Plutarcha 120,000 drachm, czyli 180,000 złotych, że miał w Rzymie wspaniały dom na górze Palatyńskiej, kupiony od Krassa za 3.500,000 sestercyów[2]. 1.166.666 złotych, drugi po ojcu na Karenach, trzeci na górze Awentyńskiej, które mu przynosiły dochodu 80,000 sestercyów[3]. Oprócz tych posiadał piękny dom w Tuskulum, na odbudowanie którego senat po powrocie jego z wygnania przeznaczył mu 500.000 sestercyów, a w różnych stronach Italii południowej ośm domów wiejskich z gruntami[4]. Nie mógł zebrać tak znacznego majątku z obrony spraw, bo prawo trybuna ludu Cyncyusza Alimenta postanowione 204 roku przed Chr.[5], zakazywało obrońcom brać zapłatę, a nawet przyjmować podarunki od swych klientów. Ale było zwyczajem w Rzymie wypłacać się 7 wdzięczności swym patronom i obrońcom przez zapisy testamentowe, czemu, jak się zdaje, powyższe prawo nie czyniło żadnej przeszkody. Chociaż kto miał naturalnych dziedziców i spadkobierców, mógł umierając ile mu się podobało ze swego majątku swym przyjaciołom zapisać. Tą drogą otrzy-
