Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 1 Mowy.djvu/285

wszystkich dóbr ustąpić, czy taki sad wyznaczy, którego wyrokiem bez obrony cały majątek stracić trzeba?
 XVIII. Pewnie zaprzeczyć temu nie możesz, że powinieneś był podług prawa Rupiliuszowego sędziów losem wybrać, ile że Herakliusz tego żądał. Jeżeli zaś powiesz żeś za zgodę Herakliusza od prawa odstąpił, sam się uwikłasz i we własnej obronie zaplączesz: bo naprzód, czemuby stanąć nie chciał, gdyby takich sędziów miał! jakich sam zadał? powtóre, dla czegoś po jego ucieczce innych sędziów losem wyciągnął, jeśliś wprzód naznaczonych z obopólnem dał przyzwoleniem? nakoniec, kwestor Postumiusz wybrał losem na placu publicznym sędziów do innych spraw: tyś na owem zgromadzeniu do tej jednej losem wyciągnął. «Ale, powie kto może, tę sukcessyą darował ludowi Syrakuzańskiemu.» Naprzód, choćbym to przyznał, musielibyście jednak go potępić; bo nie wolno jest co się jednemu wydarło drugiemu bezkarnie dawać. Ale zobaczycie że ta sukcessyą stała się zdobyczą Werresa, i że łupiąc ją prawie się nie ukrywał, że lud Syrakuzański ściągnął przez to na siebie wielką nienawiść z swoją hańbą a cudzym zyskiem, że nakoniec ci w małej liczbie Syrakuzanie, którzy teraz powiadają że przybyli z publicznemi poleceniami pochwały, i wtenczas byli uczestnikami łupieży, i teraz nie dla pochwalenia go, ale dla tego przybyli, żeby do spólnych szkód wynagrodzenia byli przypuszczeni.
 Po zaocznem skazaniu Herakliusza nie tylko jego sukcessya, o którą spór zaszedł, wartująca trzy miliony, ale wszystkie jego dobra ojczyste nie mniejszej wartości, zapaśnikom Syrakuzańskim, to jest Syrakuzanom przyznane zostały. Co to za pretura? Wydzierasz sukcessyą, która po krewnym przez testament prawnie na niego spadła, dobra, które spadkodawca jeszcze na jakiś czas przed śmiercią temu Herakliuszowi do używania i posiadania nadał, dziedzictwo, o które, chociaż na jakiś czas przed twoją preturą umarł, żaden spór nie zaszedł, nikt się nie odezwał.
 XIX. Ale niech i tak będzie! Wydzieraj dziedzictwo krewnym, przysądzaj zapaśnikom: grasuj po cudzych dobrach pod imieniem miasta: obalaj prawa, testamenta, wolą umarłych, prawa żyjących. Irzebaż ci było jeszcze Herakliusza z dóbr ojczystych wypędzać? Skoro umknął, jak bezczelnie, jak otwarcie, jak okrutnie, bogowie nieśmiertelni, dobra jego rozszarpano! Jak ta łupież była boleśna dla Herakliusza, zyskowna dla Werresa, haniebna dla Syrakuzanów,