niusa z Termów, i powiedz żeś sumienny. Rozumem? ty, coś w pierwszej części procesu sprzeciwiał się zapytywaniu świadków, i wolałeś milcząc czoło im swe okazać, a teraz utrzymujesz że ty i twoi obrońcy rozumni jesteście. Jakimże sposobem osiągnąłeś czem się chełpisz? Bo to wielka chluba, jeśliś poprzedników roztropnością przewyższył, a następcom przykład i powagę zostawił. Może ci nikt nie zdawał się godnym naśladowania? Ale ciebie, pierwszego wynalazcę doskonalszych ulepszeń, wszyscy zapewne naśladować będą. Kto z rolników, dopókiś był pretorem, dał jednę tylko dziesięcinę? kto tylko dwie? kto nie poczytał za największe dobrodziejstwo, jeżeli trzema zamiast jednej mógł się opędzić, niewielu wyjąwszy, którzy dla spólnictwa w twoich kradzieżach nic zgoła nie dali? Patrz jaka zachodzi różnica między twoją niesprawiedliwością a dobrotliwością senatu. Kiedy senat potrzebami Rzeczypospolitej zmuszony, postanowi wybranie drugiej dziesięciny, każe za nię rolnikom zapłacić; tak iż co nad powinność wybierze, kupionem, ale nie zabranem jest. Ty, coś wybrali wydarł tyle dziesięcin nie na mocy uchwały senatu, ale podług twoich nieznanych dotąd edyktów i bezprawnych rozporządzeń, myślisz żeś co wielkiego dokazał, drożej przedając niżeli L. Hortensiusz, ojciec tego Kw. Hortensiusza, niżeli Kn. Pompejusz, niżeli M. Marcellus[1], którzy od prawa, od słuszności, od zwyczaju nie odstąpili?
XVII. Potrzebaż ci było jeden tylko rok, lub dwa lata mieć na względzie, a dobro prowincyi, pożytki dostawy zboża, potrzeby Rzeczypospolitej na przyszłość puścić w zaniedbanie? kiedyś tak rzeczy ułożone zastał, że i Sycylia ludowi Rzymskiemu dosyć zboża dostarczała, i rolnicy znajdowali korzyść w uprawie roli. A ty cożeś sprawił? coś osiągnął? Żeby nie wiem co ludowi Rzymskiemu za twojej pretury do dziesięcin przybyło, toś sprawił że rolnicy grunta opuścić i porzucić musieli. Nastąpił po tobie L. Metellus. Czy jesteś bezinteresowniejszy od Metella? chciwszy sławy i zaszczytów? Starałeś się o konsulat: Metellus honorów ojca i dziada może zaniedbywał? Daleko taniej puścił, nie tylko jak ty, ale jak wszyscy preto-
- ↑ L. Hortensiusz, ojciec mówcy, po odbytej w Rzymie preturze, rządził Sycylią. — Kn. Pompejusz Strabo, ojciec wielkiego Pompejusza, byt pretorem Sycylii roku 94 przed Chr. — M. Marcellus rządził Sycylią z władzą prokonsularną roku 79 po M. Emiliuszu Lepidzie.
