Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 1 Mowy.djvu/394

samej takie warunki przepisał, taki edykt wydał, tak samowolnie dzierżawcom postępować pozwolił, że dziesiątej nawet części rolnikom nie zostawił. I to także okazałem, że twoi poprzednicy dziesięcinę okręgu Leontyńskiego i innych okręgów wysoko podług prawa Hieroniuszowego, a nawet wyżej niż ty wydzierżawiali, a żaden z rolników nie narzekał. Nie miał nikt na co narzekać; ponieważ wydzierżawienie odbyło się podług sprawiedliwie napisanego prawa. Nie obchodziło to nigdy rolnika w jakiej ilości dziesięcinę wydzierżawiono; nie tak bowiem rzecz się ma, żeby rolnik więcej dać musiał, kiedy wysoko, mniej, kiedy nizko wydzierżawiono. Jak się zboże urodziło, tak się dziesięciny dają: pożytecznie jest nawet dla rolnika, kiedy zboże tak obrodzi, że podnieść można dziesięcinę do najwyższego stopnia. Byle tylko rolnik nie musiał dać więcej jak dziesiąte ziarno, z pożytkiem jego jest, żeby dziesięcina jak największa była. Ty zaś, jak mi się zdaje, na tem głównie opierasz swoję obronę, żeś dziesięciny wysoko wydzierżawił, a w szczególności Leontyńskiego okręgu w summie 216,000 modiów pszenicy. Jeżeli dowiodę że daleko wyżej mogłeś wydzierżawić, że nie chciałeś tym przysądzić, którzy przeciw Aproniuszowi cenę postępowali, i żeś Aproniuszowi za daleko mniej, niż mogłeś innym, oddał; jeżeli to dowiodę, będzież mógł Alba, twój najdroższy nie tylko przyjaciel, ale miłośnik, od winy cię uwolnić?
 LXIV. Powiadam że Kw. Minucyusz, rycerz Rzymski, niezmiernie szanowny człowiek, z podobnymi sobie, do dziesięciny Leontyńskiego okręgu nie 1,000, nie 2,000, nie 3,000, ale do tej jednej dziesięciny tego jednego okręgu 30,000 modiów pszenicy chciał dodać, i że mu nie dozwolono wziąć ją w dzierżawę, żeby Aproniusza nie minęła. Zaprzeczyć temu żadnym sposobem nie możesz, chyba żeś się uwziął wszystkiemu zaprzeczać. Działo się to publicznie przed licznem zgromadzeniem w Syrakuzie: cała prowincya może to zaświadczyć, dla tego że zewsząd dla brania dziesięcin w dzierżawę zgromadzać się tam zwykli. Czy to wyznasz, czy będziesz o to przekonany, nie widziszże w jak liczne i widoczne winy uplątany jesteś? Naprzód, ta dzierżawa do ciebie należała, byłato twoja zdobycz: bo gdyby tak nie było, dla czegoś wolał żeby Aproniusz, o którym każdy mówił że sprawował twoje interesa w dziesięcinach, a nie Minucyusz wziął w dzierżawę diesięcinę Leontyńskiego okręgu? Potem żeś się niezmiernie na tem obłowił: bo gdybyś się tylko złako-