kogo, i jak drogo zapłaciłeś. Co mówię? nie powinienem żądać tego spisu od ciebie; bo miałem prawo otrzymać i sądowi przełożyć twoje xięgi rachunkowe. Ale powiadasz żeś ich w tych latach nie utrzymywał. Daj przynajmniej co żądam, spis naczyń srebrnych; co do reszty, zobaczymy. «Nie mam nic na piśmie, i nic nie mogę pokazać.» Co tu począć? co myślisz sędziowie uczynić mogą? Jeszcze przed twoją preturą pełno było w twoim domu najpiękniejszych posągów: wiele przed domami wiejskiemi rozstawiłeś; wiele przyjaciołom do schowania, wiele w podarunku dałeś, a jednak xięgi rachunkowe żadnego kupionego nie wskazują. Wszystkie srebra były w Sycylii zabrane: nikomu nic coby chciał zatrzymać nie zostawiono. Zmyślono śmieszne usprawiedliwienie, że pretor te wszystkie srebra kupił, co xięgami rachunkowemi dowiedzione być nie może. Kiedy nawet xięgi rachunkowe pokazujesz, nie stoi w nich napisano jak nabyłeś co masz. Do tych zaś czasów w których, jak powiadasz, najwięcej kupiłeś, żadnych xiąg rachunkowych nie ukazujesz. Nie zasługujeszże na potępienie tak z pokazanych, jak z niepokazanych xiąg rachunkowych?
XVII. Tyś M. Celiuszowi, rycerzowi Rzymskiemu, wybornemu młodzieńcowi, srebrne naczynia, jakie ci się podobały, w Lilybeum zabrał: tyś K. Kakuriuszowi, bardzo czynnemu, doświadczonemu i powszechnie wziętemu człowiekowi, wszystkie sprzęty domowe zabrać nie wahał się: tyś Kw. Lutacyuszowi Diodorowi, który za wstawieniem się Kw. Katula przez L. Syllę prawem obywatelstwa Rzymskiego nadany został, bardzo wielki i piękny stół cedrowy[1], jak wszyscy wiedzą, w Lilybeum zabrał. Nie wyrzucam ci żeś czło-
- ↑ Stoły cedrowe robiono z drzewa Thuya albo Cedrus Atlantica, rosnącego w lasach Maurytanii. Bywały najczęściej okrągłe, na jednej nodze z kości słoniowej, lwa, panterę lub innego zwierza wyobrażającej. Cycero miał taki stół, za który zapłacił milion sestercyów, przeszło 333,000 złotych. Stół z tegoż drzewa dziedziczny w familii Cetegów, kosztował 1,400,000 sestercyów. O innych podobnych stolach mówi Pliniusz, XIII, 15.
Mówi także o nich Juwenalis, Sat. XI, 120.
Putere videntur
Unguenta atque rosae, latos nisi sustinet orbes
Grande ebur, et magno sublimis pardus hiatu,
Dentibus ex illis, quos mittit porta Sycues,
Et Mauri celeres, et Mauro obscurior Indus.
