Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 1 Mowy.djvu/483

Wystąpił problem z korektą tej strony.

piensy za posąg Kupidyna[1], dla którego tylko ludzie do Tespii jeżdżą? jakie Knidowicza marmurowy Wenerę[2]? albo Koosowie za malowaną[3]? jakie Efezowie za Alexandra[4]? jakie Cyzikowie za Ajaxa lub Medeę? jakie Rodowie za Jalysa[5]? jakie Ateńczykowie za marmurowego Jachusa[6], albo malowanego Paralusa[7], albo za bronzową krowę Myrona? Długo byłoby i niepotrzebnie wyliczać co w całej Azyi i Grecyi jest godnego widzenia w każdem mieście. Ale przyczyna dla której o tem wspominam jest ta, że chcę zwrócić na to waszę uwagę, jak musi być boleśnie tym, z których miast co podobnego zabrano.

LXI. Żeby innych pominąć, przekonajcie się o tem na Syrakuzanach. Gdym do nich przybył, myślałem zrazu że Syrakuza, jak od przyjaciół Werresa w Rzymie słyszałem, była mu nie mniej przychylna z powodu sukcessyi Herakliusza, jak Messina dla spólnictwa w łupieztwach i kradzieżach. Obawiałem się zarazem żebym we wpływie pięknych szlachetnego rodu kobiet, podług zdania których Werres przez trzy lata preturę sprawował, i w zbyt wielkiej nie tylko powolności, ale nawet uległości ich mężów dla niego, przeszkód nie doznał, gdybym chciał co poszukiwać w publicznych dokumentach Syrakuzanów. Przestawałem tedy z obywatelami Rzymskimi, przeglądałem ich xięgi rachunkowe, krzywdy poznawałem. Gdym się tą mozolną pracą zajmował, żeby wypocząć i natężonemu umysłowi pofolgować, powracałem do wybornych xiąg rachunkowych Karpinacyusza, z których wraz z zacnymi rycerzami Rzymskimi

  1. Pliniusz, XXXVI, 5, przywodzi te wyrazy z tej mowy, i powiada że ten posąg, dzieło Praxytelesa, był za jego czasu w Rzymie.
  2. Jedno z najsławniejszych dzieł Praxytelesa. Plinius, ibidem.
  3. Wenera Anadysmene, dzieło Apellesa, na wyspie Koos, ojczyźnie tego malarza. Plinius, XXXV, 10.
  4. Alexander Wielki malowany przez Apellesa z piorunem w ręku, za dwadzieścia talentów złota przez Efezanów kupiony. Plinius, ibidem.
  5. Podług Diodora, V, 35, wnuk Heliosa, podług Strabona, XIV, założyciel miasta tego imienia na wyspie Rodus. Obraz jego był w Rodzie, malowany przez Protogenesa rodem z Kaunu w Karyi, spółczesnego Apellesa. Plinius, ibidem. Strabo, ibidem.
  6. O posągach Jachusa czyli Bachusa w Atenach wspomina Pauzaniasz, I, 2, 20.
  7. Paralus miał zbudować pierwszy statek o trzech rzędach wioseł.