każe porwać tego człowieka, na środku rynku obnażyć, uwiązać i rózgi wydobyć. Wołał ten nieszczęśliwy że jest obywatelem Rzymskim, mieszkańcem miasta municypalnego Rosy, że wiódł żołd wojenny z L. Preeyuszem, znakomitym rycerzem Rzymskim, który w Panormie handel prowadzi, że od niego Werres o tem dowiedzieć się może. Powiada wtedy Werres iż się dowiedział, że go wodzowie zbiegłych niewolników na przeszpiegi do Sycylii posłali, chociaż o tem nie było ani delatora, ani poślaki, ani żadnego podejrzenia. Każe potem liktorom rzucić się na Gawiusza i z całej siły smagać.
Sieczono, sędziowie, rózgami na środku rynku w Messinie obywatela Rzymskiego; kiedy wśród bólu i łoskotu chłosty, żadnego jęku, żadnego innego głosu tego nieszczęśliwego człowieka słychać nie było, jak tylko ten: «Obywatelem Rzymskim jestem. «Odwołując się do prawa obywatelstwa, zdawało mu się że wszystkie cięcia od siebie odwróci, ból z ciała oddali. Nie tylko nie uprosił żeby mu pofolgowano, ale podczas kiedy kilkakrotnie odwoływał się do imienia obywatelskiego, i to imię powtarzał, postawiono krzyż, krzyż, mówię, postawiono dla tego nieszczęśliwego, ciężko utrapionego człowieka, który nigdy jeszcze podobnego nadużycia władzy nie widział.
LXIII. O! słodkie imię wolności! O! nieocenione prawo naszego obywatelstwa! O! prawo Porcyuszowe, i wy prawa Semproniuszowe[1]! O! gorzko żałowana i nakoniec przywrócona ludowi Rzymskiemu trybuńska władzo[2]! Wszystkoż to tak podupadło, że obywatel Rzymski w prowincyi ludu Rzymskiego, w sprzymierzonem mieście, na rynku przywiązany i rózgami był sieczony z woli urzędnika, który z łaski ludu Rzymskiego pęki rózg i topory dostał! Kiedy ogień, rozpalone blachy i inne narzędzia katuszy użyte były jeśli cię nie powstrzymało boleśne wołanie i głos żałośny
- ↑ Prawo zakazujące ćwiczyć rózgami obywatelów Rzymskich postanowił roku 199 przed Chr. trybun ludu Porcyusz Lekka. K. Semproniusz Grachus odnowił roku 123 prawo Porcyuszowe pod tytułem, lex de tergo civium, i dodał że tylko lud zgromadzony przez centurye mógł wyrzec karę śmierci na obywatela Rzymskiego.
- ↑ Ścieśnioną przez Syllę władzę trybunów i ograniczoną tylko do dawnego prawa odezwu do ludu, przywrócił w całej zupełności Pompejusz tego roku 70), na kilka miesięcy przed procesem Werresa. Plutarch, Pompeius, 20. Livius, epitome, 97. Velleius Paterculus, II, 30.
