Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 1 Mowy.djvu/565

Ta strona została przepisana.

bok odjętego. Jeżeli zaś niektórzy zanieśli co do domu, to z ich kassy (i z ich rachunków można było przekonać się o tem)[1]...
..... Wzywam na świadectwo bogów i ludzi! Nie znajduje się przeciw niemu żaden świadek co do summy 30,200,000 sestercyów. Ilużby ich znaleźć można? krocie. Gdzie się to działo? na tem, na tem, mówię, miejscu, na które patrzycie[2]. Byłali jaka summa nieporządnie wydana? przeciwnie, żadnego grosza nie ruszono bez wielu piśmiennych dowodów. Coż to tedy za oskarżenie, któremu łatwiej było Alpy przebyć, niż kilka schodów prowadzących do skarbu przekroczyć? które kassy Rutenów[3] troskliwiej niż skarbu ludu Rzymskiego broni? które radziej nieznanych i zagranicznych, niż znanych i krajowych świadków stawia? które mniema że jaśniej dowiedzie co zarzuca bałamutnemi zeznaniami Barbarzyńców, niżeli pismiennemi dowodami naszych spółziomków? III. Z dwóch urzędów, z których każdy zajmuje się strażą i obrotem znacznych summ pieniężnych, z tryumwiratu[4] i kwestury, tak są zdane rachunki, sędziowie, że w rzeczach sprawowanych w oczach wszystkich, wielu osób tyczących się, przez prywatne i publiczne xięgi rachunkowe sprawdzonych, żadna poślaka kradzieży, żadne podejrzenie jakiegokolwiek przekroczenia nie znajduje się.
Postąpił potem na urząd legata w Hiszpanii, w najburzliwszym Rzeczypospolitej czasie, kiedy po przybyciu L. Sylli do Italii, wielkie zastępy obywateli poróżniły się z sobą o prawa i sądy. W tym zwątpionym Rzeczypospolitej stanie[5].

IV. .... Pod tym pretorem, mówicie, była Gallia obarczona długami. Od kogo, pytam, były pożyczone te ogromne summy? Od Gallów? bynajmniej. Od kogo tedy? od obywateli Rzymskich, którzy w Gallii handel prowadzą? Czemuż słów ich nie słyszymy? czemu nie pokazujecie ich rachunków? Nalegam i nastaję na oskarżyciela, sędziowie, nastaję, mówię, i domagam się świadków, i więcej w tej

  1. Ten paragraf urywa się na wyrazach: ex eorum arca, e ra....., które można tak dopełnić: e rationibus id intelligi potuit.
  2. Zapewne na Forum, gdzie Fontejusz złożył ze swojej kwestury rachunki.
  3. Lud Akwitanii, który mieszkał w okolicach dzisiejszego Rhodez (Aveyron).
  4. Albo triumviri mensarii, płatnicy, albo triumviri monetales, nad mennicą dozór mający.
  5. Na tem się kończą ułamki przez Niebuhra odkryte.