Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 1 Mowy.djvu/577

Ta strona została przepisana.

M. Fabiusza, aby uśmierzył umysły Allobrogów, ponieważ imię Fabiuszów ma u nich wielkie znaczenie[1]; żeby albo chcieli spokojnie się zachować, jak zwyciężonym i podbitym przystoi, albo grożąc zrozumieli, że przez to nie nabawiają ludu Rzymskiego bojaźnią wojny, ale mu okazują nadzieję tryumfu.
Jeżeli w oskarżeniu hańbą okrytego człowieka nie możnaby im na to zezwolić, iżby się przechwalali że groźbą coś dokazali, jak myślicie w sprawie M. Fontejusza postąpić? o którym, sędziowie (zdaje mi się bowiem że po dwukrotnem roztrząśnieniu jego ku końcowi już mającej się sprawy, powinienem wam to powiedzieć), o którym nie słyszeliście od jego nieprzyjaciół nie tylko zmyślonego honor naruszającego obwinienia, ale nawet ubliżającego słowa. Jaki był kiedy obżałowany, zwłaszcza taki, który przebiegł zawód życia w staraniu się o urzędy, w sprawowaniu władzy, w dowodzeniu wojskiem, któremuby żaden haniebny uczynek, żaden honorowi ujmę czyniący postępek, z dowolności, swawoli lub śmiałości pochodzący, jeżeli nie słusznie, to przynajmniej z pewnem zmyślonem do prawdy podobieństwem i podejrzeniem przez oskarżyciela nie był zarzucony?

XVI. Wiemy że M. Emiliusz Skaurus, jeden z największych ludzi naszej Rzeczypospolitej, przez M. Brutusa był oskarżony[2]. Są jeszcze mowy, w których wyczytać można, ile na tego samego Skaura nagadano: fałszywie; kto temu przeczy? ale jednak przeciwnik jego wiele na niego nagadał i wiele mu naczynił zarzutów. Ileż to ich Maniusz Akwilliusz w swej sprawie nasłuchać się musiał! ile L. Kotta! ile nakoniec P. Rutyliusz[3], który chociaż był skazany, zdaniem mojem w rzędzie najcnotliwszych i najniewin-

  1. Obacz notę 9 do tej mowy. Co tu Cycero o Fabiuszu, drugim oskarżycielu Fontejusza mówi, jest ironią; bo ten Fabiusz nie był potomkiem Fabiusza Maxyma, który Allobrogów podbił.
  2. Ten M. Brutus byt synem sławnego prawnika i zajadłym oskarżycielem. Cicero, Brutus, 34. Niewiadomo o co oskarżył Skaura. Ernesti nie ma go za krewnego Brutusa, zabójcy Cezara.
  3. Oskarżycielem Akwilliusza był Lentulus, obrońcą sławny mówca M. Antoniusz. Cicero, Brutus, 62; de Oratore, II, 47. Drugą mowa przeciw Werresowi, V, 1. — Oskarżył Kottę roku 132 przed Chr. młodszy Scypio Afrykański, bronił Metellus Macedonicus. — P. Rutyliusz Rufus był konsulem roku 105 przed Chr. Oskarżony przez rycerzy Rzymskich, dzierżawców dochodów publicznych, których nadużyciom rządząc Azyą nie chciał pobłażać, ustąpił do