Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 1 Mowy.djvu/76

albo w dwóch dniach siedmset mil przebiedz musiano, albo że Newiusz na kilka dni wprzód wysłał ludzi dla objęcia dóbr w posiadanie, nim zażądał aby mu je zająć wolno było. Odczytałem potem edykt, który wyraźnie zabrania pana z włości rugować, zkąd się okazuje że Newiusz nie podług edyktu posiadł, ponieważ sam przyznaje że Kwincyusz przemocą z włości wyrugowany został. Okazałem że żadnego zgoła wejścia w posiadanie dóbr nie było; bo je nie w części, ale w całości, z tem wszystkiem co zajętem być mogło, zająć należało. Powiedziałem że w Rzymie był dom, do którego Newiusz nie zajrzał, wielu niewolników, z których żadnego nie jął, ani nawet rękę dotknął: jednego tylko chciał pochwycić, ale mu nie dano, i odtąd spokojnie się zachował. Przekonaliście się że w samej nawet Gallii Sex. Newiusz nie wszedł w posiadanie należących wyłącznie do Kwincyusza włości, że nawet z gruntów, które on przez gwałtowne wypędzenie spólnika zabrał, nie wszyscy niewolnicy Kwincyusza wyrugowani zostali. Z czego wszystkiego, równie jak z innych mów, czynów i pomysłów Sex. Newiusza każdy pojąć może, że jemu o nic innego nie szło i teraz nie idzie, jedno żeby przemocą, pokrzywdzeniem, niesprawiedliwym wyrokiem wszystkie spólne dobra sobie przywłaszczył.
 XXX. Kiedym już sprawę obronił, rzecz sama i wielkość niebezpieczeństwa wymaga, by cię, K. Akwilliuszu, i was, co z nim w sądzie zasiadacie, Kwincyusz przez swój wiek i smutne położenie prosił i zaklinał, abyście nie czem innem, jedno waszą ludzkością i dobrocią serca powodować się dali: żeby, gdy prawda jest na stronie Kwincyusza, jego stan opłakany pobudził was raczej do użycia miłosierdzia, niżeli silne plecy Newiusza do wydania surowego wyroku. Skorośmy do twego sądu przyszli, zaraz groźby jego, którycheśmy się wprzód lękali, pogardzać zaczęliśmy. Gdyby tylko sprawa ze sprawą walczyła, myśleliśmy że dla naszej łatwo zyskamy każdego pochwałę. Jeżeli znowu tryb życia z trybem życia zmierzyć się ma, myśleliśmy że nam tym bardziej takiego jak ty sędziego potrzeba. Idzie bowiem teraz o wyrzeczenie, możeli ona wiejska, nieokrzesana prostota życia oszczędnego obronić się przeciw zbytkowi i rozpasaniu, albo czy ze wszystkiego wyzuta, ze wszech ozdób odarta, nago na łup chciwości i swawoli wydaną być ma. Tobie, Newiuszu, P. Kwincyusz w łasce u panów wyrównać nie może, przemożnością i majątkiem z tobą nie certuje, wszystkie talenta,