Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/235

Ta strona została przepisana.

męża. towarzysza mego w urzędzie[1], że należących do tego sprzysiężenia od narad swoich i rządowych usunął. Postanowiono potem aby Lentulus złożywszy preturę był pod straż oddany, i żeby podobnie K. Cetegus, b. Statyliusz i P. Gabiniusz, którzy wszyscy byli obecni, pod straż byli oddani[2]. Takiż dekret wydano na L. Kassiusza, który prosił aby mu zlecono Rzym spalić; na M. Cepariusza, któremu podług zeznania świadków poruczono poruszyć do buntu pasterzów Apulii; na P. Furiusza, jednego z osadników zaprowadzonych przez Syllę do Fezulów; na Kw. Magiusza Chilona, który spólnie z tym Furiuszem ciągle pracował nad poburzeniem Allobrogów; na P. Umbrena, wyzwoleńca, o którym wiedziano że pierwszy zaprowadził Gallów do Gabiniusza. Tak łagodnie postąpił sobie senat, Rzymianie, iż sądził że ukaranie dziewięciu największych winowajców[3] z tak rozgałęzionego spisku, z tak znacznej liczby domowych nieprzyjaciół, Rzeczpospolitę ocali, resztę do opamiętania przywiedzie.
Uchwalono także w mojem imieniu uroczyste podziękowanie bogom nieśmiertelnym za ich szczególniejszą opiekę, co od założenia Rzymu mnie pierwszemu dopiero zdarzyło się cywilnemu urzędnikowi; uchwalono zaś temi słowy: «żem Rzym od spalenia, obywateli od rzezi, Italią od wojny uwolnił.» Jeżeli porównacie to dziękczynienie z innemi, taką między niemi, Rzymianie, znajdziecie różnicę, że wszystkie inne uchwalono za dobre sprawowanie, to za ocalenie Rzeczypospolitej.

Uczyniono nakoniec i dopełniono, co zaraz z początku uczynić

  1. Nie było za co chwalić Antoniusza, bo i on także w początkach należał do spisku, od którego odwiódł go Cycero odstępując mu wielkorządów przypadłej na siebie losem, a dogodniejszej Antoniuszowi Macedonii, w zamian za Gallią, której zaraz zrzekł się Cycero. Sallustius, 26. Plutarch, Cicero, 16, 17. Dio Cassius, XXXVI. Chwaląc Antoniusza senat podobnie postąpił, jak gdy po klęsce pod Kannami pochwalił Warrona.
  2. Nie sadzano do więzienia obywatela będącego pod sądem, ale go oddawano pod straż jakiego urzędnika. Oddano wtedy do pilnowania Lentula Lentulowi Spinterowi, Cetega Kornificyuszowi, Statyliusza K. Juliuszowi Cezarowi, Gabiniusza Krassowi. Sallustius, 47.
  3. Pięciu tylko, Lentulus, Cetegus, Gabiniusz, Statyliusz i Cepariusz, było ukaranych. Czterech umknęło, a z nich Furiusz dowodził w bitwie pod Pistoją.