Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/26

Wystąpił problem z korektą tej strony.

woleli. Powiadają że osoby prywatne lak łatwy przystęp do niego mają, tak swobodnie na bezprawia drugich uskarżać się mogą. m on. który godnością najpierwszych przewyższa, w łatwem obejściu najniższym równym być się zdaje. Jaki zaś rozum dojrzały, jak silną i obfitą wymowę posiada, co także poniekąd do zalet wodza należy, toście, Rzymianie, często na tem miejscu poznali. Jakie myślicie mniemanie mają sprzymierzeńcy o jego rzetelności, kiedy ja nieprzyjaciele ze wszystkich narodów za najsumienniejszą osądzili? Taka na koniec jest jego ludzkość, iż trudno powiedzieć, czy nieprzyjaciele walcząc z nim więcej się hali jego waleczności, czy zwyciężeni łaskawość jego polubili. Miałżcby kto wahać się jeszcze w powierzeniu mu dowództwa w tej ciężkiej wojnie, kiedy on jakby wyrokiem bozkim do ukończenia wszystkich wojen naszego wieku przeznaczonym być się zdaje?

XV. A ponieważ dobre u ludzi mniemanie w prowadzeniu wojny i we władzy nad wojskiem wielkiej jest wagi, nikt pewnie nic wątpi że i przez to tenże wódz wiele dokazać może. Ze mniemanie nieprzyjaciół i sprzymierzeńców o waszych wodzach wielki ma wpływ na prowadzenie wojny, kto o tem nie wie, kiedy wiadomo że Indzie w tak ważnych rzeczach gardzą lub boją się, nienawidzą lub miłują, nie mniej odgłosem sławy, jak i mierni gruntownemi powodami skłonieni. Czyjeż imię w całym święcie sławniejsze było? czyje czyny jego czynom równe? O jakim człowieku (co jedna najlepsze u ludzi mniemanie), tyle ważnych i chlubnych wydaliście wyroków[1]: Albo czy myślicie że jest gdziekolwiek jakie tak odludne pobrzeże, dokąd by nie doszła sława onego dnia, w którym wszystek lud Rzymski, kiedy pełno było ludzi na Forum, pełno w świątyniach, z których widać to miejsce, zażądał jednego Kn. Pompejusza za wodza do prowadzenia spólnej wszystkim narodom wojny[2]? 2 a by więcej o tem nie mówić, ani dowodzić przykładami innych, ile dobre u ludzi mniemanie może na wojnie, zasięgniemy od tegoż Kn. Pom-

  1. Pompejusz miał sobie przyznany tryumf, chociaż nie byt senatorem; był posiany przeciw Sertoriuszowi z władzą prokonsularną, będąc tylko kwestorem; tryumfował po raz drugi po powrocie z Hiszpanii; został nakoniec konsulem roku 70, nie przeszedłszy przez niższe stopnie.
  2. Przeciw rozbójnikom morskim na wniosek trybuna Gabinuisza Pompejusz, roku 67 był wodzem mianowany.