Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/295

Wystąpił problem z korektą tej strony.

umysły, wabiąc ponętą rozkoszy! Coż to chcesz otrzymać? Szalunek tych rozkoszy od pieszczonej młodzieży, czy rząd świata od ludu Rzymskiego?» Straszna zaiste mowa, ale, ją nasze zwyczaje, obyczaje. sposób życia, obywatelstwo, precz odrzucają. Wszakże ani Lacedemonowie, którzy wynaleźli ten tryb życia i ten sposób mówienia, którzy siadają do stołu na ławach dębowych, ani Kretowie, którzy stojąc jedzą, nie umieli lepiej od Rzymian, którzy od pracy do zabaw przechodzą, zachować niepodległość ojczyzny. Z tych dwóch narodów, jeden za ukazaniem się naszego wojska stracił byt polityczny, drugi utrzymanie swych praw i ustaw opiece naszej winien[1].

XXXVI. Nie gań przeto zbyt surowo, Katonie, dawnych zwyczajów, które że nie mają w sobie nic nagannego, długie trwanie tego państwa dowodzi. Był za czasu ojców naszych człowiek z tej samej szkoły, uczony, zacny i szlachetnie urodzony, Kw. Tu bero. Kiedy Kw. Maxymus na cześć stryja swego, Scypiona Afrykańskiego, dawał stypę ludowi Rzymskiemu, prosił Tuberona, który był siostrzeńcem tegoż Scypiona[2], aby zajął się zastawieniem stołów. A on, człowiek uczony i Stoik, kazał zasłać skórami koźlemi wązkie ławki kartagińskie, i dawać jeść na glinianych naczyniach z Samos, jak gdyby umarł Diogenes Cynik, a nie obchodzono śmierć Scypiona Afrykańskiego. bogom prawdo równego człowieka, w którego mowie pochwalnej Maxymus składał dzięki bogom nieśmiertelnym, że pozwolili przyjść na świat w naszej Rzeczypospolitej temu bohaty-

  1. Metellus Creticus zdobył Kretę 67 roku, nie za ukazaniem się wojska Rzymskiego, ale dopiero po trzech latach strasznej wojny. Livius, epitome, 99. Strabo, X. Florus, III, 7. — Po zdobyciu Grecyi Rzymianie zostawili Sparcie cień dawniej niepodległości. Strabo, VIII.
  2. Paweł Emiliusz, zwycięzca Perseusza, miał dwóch synów z pierwszej żony, z których jeden przysposobiony przez Kw. Fabiusza Maxyma, przybrał jego nazwisko i był ojcem Kw. Maxyma, o którym tu mowa. Drugi przysposobiony przez P. Korneliusza Scypiona, syna Scypiona starszego Afrykańskiego, nazwał się P. Korneliusz Scypio Emilianus: jestto Scypio młodszy Afrykański, zdobywca Kartaginy i Numancyi, i o nim tu mowa. Paula Emiliusza córka z. drugiej żony wydana była za Kw. Eliasza Tuberona: ich syn Kw. Tubero, o którym tu mowa, należał do sekty Stoików, i ich zasady do ostateczności posunął. O tym Tuberonie mówi Cycero: «mowa jego, równie jak obyczaje, była ostra, cierpka, zaniedbana.» Brutus, 81.