Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/316

Wystąpił problem z korektą tej strony.

się nie będą mogli. Ale po co się dziwię że źli obywatele źle o mnie mówię, kiedy nawet L. Torkwatus, który po cnotliwie przepędzonej młodości miał nadzieję osiągnienia najwyższych dostojeństw, syn L. Torkwata, dzielnego konsola, stałego senatora i zawsze najlepszego obywatela, unosi się czasem i wychodzi z granic umiarkowania w swych mowach? Powiedziawszy przytłumionym głosem o zbrodni P. Lentula, oszuchwalstwie wszystkich sprzysiężonych, tak iż wy tylko, którzy ich ukaranie pochwalacie, słyszeć mogliście, mówił o uwięzieniu i ukaraniu P. Lentula donośnym i żałosnym głosem. W czem to było naprzód nic do rzeczy, że chcąc zyskać wasze pochwalę dla słów po cichu wyrzeczonych, które nie chciał żeby doszły do uszu osób naokoło sądu stojących, nie pomyślał że co głośno powiedział usłyszą ci, którym się chciał zalecić, wraz z wami, którym się to podobać nie mogło. W tom także mówca pobłądził, że nie wiedział czego każda sprawa wymaga. Nic bowiem nie jest tak niedorzecznego w tym, który kogo o sprzysiężenie oskarża, jak przybierać minę ubolewającego nad ukaraniem i śmiercią sprzysiężonych. Jeżeli to czyni trybun ludu[1], który, zdaje się, sam jeden z nich pozostał dla opłakiwania sprzysiężonych, nikt się temu nie dziwi; bo trudno milczeć, kiedy boli. Ale kiedy ty co podobnego czynisz, tak pięknie usposobiony młodzieniec, zwłaszcza chcący uchodzić za mściciela sprzysiężenia, niezmiernie się temu dziwuję. To jednak najwięcej ganię że, mając taki talent i taką roztropność, nie jesteś wierny sprawie Rzeczypospolitej, kiedy myślisz że lud Rzymski nie pochwala tego, co wszyscy uczciwi ludzie za mego konsulatu dokonali.

XI. Kogo z obecnych, którym się pomimo ich woli zalecałeś, masz albo za lak niegodziwego, iżby pragnął żeby wszystko zginęło, albo za tak nieszczęśliwego, żeby nie mając nic do zachowania, i sam także chciał zginąć? Kiedy nikt nie gani sławnego męża waszego rodu i imienia[2], który dla wzmocnienia dowództwa, własnego syna życia pozbawił, ty ganisz Rzeczpospolite, która domowych

  1. Albo Metellus Nepos, który wyrzucał Cyceronowi na zgromadzeniach ludu stracenie bez sądu obywatelów, i dla tego mu konsulat składającemu wzbronił zdać sprawę ludowi ze swych czynności, albo L. Bestia u Sallustiusza, 17, do spiskowych policzony.
  2. T. Manliusz Torkwatus wojując z Latynami roku 337, kazał ściąć syna za to, że pomimo zakazu ojca odbył pojedynek z wyzywającym go nieprzyjacielem. Livius, VIII, 7.