Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/324

Wystąpił problem z korektą tej strony.

Katylina do wojska odjeżdżał, Lentulus w mieście pozostał, Kassiusz pożogami, Cetegus rzezią kierować odebrał polecenie, Autroniusz otrzymał rozkaz osadzić Etruryą, kiedy wszystko ułożone, rozporządzone, przygotowane zostało, gdzie był wtenczas Sylla, Korneliuszu? Może w Rzymie? nie, daleko od niego. Czy w tych stronach, na które chciał się rzucić Katylina? nie, jeszcze dalej. Czy w kraju Kamerynów, Picenów, Gallów, które okolice jakby jaka zaraza to szaleństwo najwięcej opanowało? bynajmniej: był, jak już wprzód powiedziałem, w Neapolu, w części Italii, która najwięcej wolna była od tego podejrzenia. O czemże tedy donosi, o czem uwiadamia albo sam Korneliusz, albo wy, którzy to zlecenie od niego przynosicie? «Zakupiono wysiekaczów pod pozorem igrzysk, które miał Faustus[1] sprawić ludowi, w rzeczy zaś samej dla sprawienia rzezi i rozruchu.» Tak jest bez wątpienia; sprowadzono do Rzymu wysiekaczów, których, jak widzimy, stosownie do testamentu ojca, Faustus miał obowiązek sprowadzić. «Zebrano jak najspieszniej gromadę niewolników, bez której mogłaby inna Fausta gromada sprawić igrzyska.» Oby ta nie tylko nienawiści niesprawiedliwych, ale i oczekiwaniu sprawiedliwych ludzi zadosyć uczynić mogła! «Niezmiernie się spieszono, kiedy jeszcze daleko było do igrzysk.» Jak gdyby czas sprawienia igrzysk już się bardzo nie zbliżał. «Nad spodziewanie Fausta, pomimo jego wiedzy i woli zebrano tę gromadę.» Ale są listy Fausta, w których usilnie P. Syllę prosi, żeby zakupił wysiekaczów, i żeby tych samych zakupił, listy nie tylko do Sylli, ale i do L. Cezara, Kw. Pompejusza, K. Memmiusza pisane, podług których zdania wszystko to się odbyło. „Ale on[2] miał pod swoim dozorem tę gromadę niewolników.» Jeżeli już żadne podejrzenie nie pada na zebranie tych niewolników, mniejsza o to kto miał nad nimi dozór. «Ale co mógł sprawić niewolnik, sam ich w broń opatrzył.»

  1. Syn dyktatora Sylli, brat stryjeczny P. Sylli, bronionego od Cycerona, miał sprawić podług testamentu ojca igrzyska gladiatorów. Oskarżyciele P. Sylli utrzymywali, że on chciał pod tym pozorem zgromadzić gladiatorów w pomoc Katylinie. Faustus sprawił te igrzyska w parę lat dopiero po tej mowie za konsulatu Afraniusza i Molella Celera.
  2. We wszystkich edycyach stoi tu Cornelius. Lambinus radzi wymazać to imie i na jego miejsce położyć Sylla. Jakoż Korneliusz, oskarżyciel Sylli, nie mógł mieć pod swym dozorem jego niewolników. Zresztą P. Sylla miał także imię rodowe Korneliusz, i o nim tu mowa.