ztąd mniemanie, że w grobie Scypionów postawiono jego marmurowy posąg[1]. Opiewając pochwały swych bohaterów, wysławia zarazem imię Judu Rzymskiego. Wynosząc pod niebiosa pradziada tego męża[2], Katona, dodaje nowego blasku Rzymowi. Wszyscy nakoniec owi mężowie, Maxymus, Marcellus, Fulwiusz[3], nie bez spływającej na nas wszystkich sławy są przez niego uwielbieni. Kiedy zatem nasi przodkowie człowieka z Rudiów[4], chwalco tych wodzów, w poczet obywateli przyjęli, mieliżbyśmy Arebiasa zapisanego w Heraklei, którego wiele miast życzy sobie mieć obywatelem, a który prawnie w naszem mieście obywatelstwo otrzymał, z grona naszego wyrzucić? X. Jeżeli kto myśli że Greckie poematu mniejszy plon sławy niż Łacińskie przynoszą, mocno się myli; dla tego że Greckie u wszystkich prawie narodów są czytane, Łacińskie w granicach szczupłego kraju są zawarte. Ponieważ tedy dokonane przez nas dzieła oparły się o krańce krajów okręgu ziemskiego, życzyć sobie powinniśmy, żeby wiadomość i sława naszego imienia tam doszła, dokąd przedarł się oręż wojsk naszych; bo to dodaje blasku narodom, których czyny są tych pism przedmiotem, i jest niezawodnie podnietą wojowmkom, którzy w bitwach dla sławy narażają swe życie, do podejmowania trudów i niebezpieczeństw. Iluż to pisarzy swych dziejów miał, jak powiadają, z sobą Alexander Wielki? A jednak kiedy stanął na przylądku Sygejskim przed grobem Achillesa: «o! szczęśliwy młodzieńcze! zawołał, któryś znalazł w Homerze ogłosiciela
- ↑ Za bramą Kapena był grób Scypionów, w nim statua P. Scypiona, druga L. Scypiona, trzecia poety Enniusza. Livius, XXXVIII, 56. Plinius, VII, 30. Ovidius, de Arte amandi, III, 409. Valerius Maximus, VIII, 14. Odkrył ten grób Visconti roku 1780.
- ↑ Kato, prawnuk Cenzora, zasiadał zapewne między sędziami w tej sprawie.
- ↑ Znane są wiersze Enniusza na pochwalę Kw. Fabiusza Maxyma, które przy tacza Cycero w dziele de Senectute, 4. — Marcellus, zdobywca Syrakuzy 212 roku. Livius, XXV, 23 — 31. — M. Fulwiusz Nobilior, konsul 189 roku, który wziął z sobą Enniusza na wojnę przeciw Etolom. Livius XXXIX, 5.
- ↑ Rudiae w Kalabryi, zkąd był rodem Enniusz, zmarły roku 1G9 przed Chr. Służył w stopniu setnika w legii stojącej w Sardynii, gdzie go poznał Kato i do Rzymu sprowadził. Enniusz wiódł potem żołd wojenny pod Scypionem starszym Afrykańskim we wszystkich jego wojnach.
