Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/391

Wystąpił problem z korektą tej strony.

Gdyby nawet nie wydał wyroku, ale postanowił edyktem, ktoby go mógł za to sprawiedliwie ganić? Czy chcesz także list mego brata, pełen ludzkości i słuszności, ganić? w którym upomniał się o te kobiety zasłane do Patary[1]. Odczytaj list Kw. Cycerona. List Kw. Cycerona. LIST KAW CYCERONA. Nie zanieśliż, Apollonidensy o to skargi do Flakka, skoro znaleźli po temu sposobność? Czy nic czyniono o to przed Orbiuszem? Czy nie doniesiono Globulowi? Nie zanieśliz Apolonidensy do senatu naszego za mego konsulatu żądań o krzywdy im przez Decyana wyrządzone?

Ale te dobra nawet do oszacowania podałeś. Nie mówię, nic o tem, że cudze, że gwałtem w posiadanie wzięte, że to Apollonidensy do przekonania dowiedli, że kontraktu ich kupna Pergamenowie do swych aktów przyjąć nie chcieli; nie mówię także nic o tem, że nasi urzędnicy oddać je kazali, że żadnem prawem ani twoja własnością, ani w twojem posiadaniu nie są. O to tylko pytam, czy te dobra należą do szacunku, czy prawa cywilne są na nich oparte, czy mogą być zbyte, lub nie, czy mogą być jako zastawa w skarbie lub u cenzora podane, nakoniec w jakiem plemieniu oszacowałeś te dobra? Postawiłeś się w takiem położeniu, że gdy nastaną ciężkie czasy, można na te same dobra nałożyć podatek i w Rzymie i w Apollonis. Ale niech tak będzie: próżnym byłeś; chciałeś dać do oszacowania długi szereg dóbr, a takich dóbr, których między lud Rzymski podzielić nie można[2]. Oprócz tego podałeś, że masz w gotowych pieniądzach 130,000 sestercyów. Nie zdaje mi się żebyś tę summę liczył. Ale to pomijam. Podałeś także do oszacowania niewolników Amyntasowych, przez co nie uczyniłeś mu wielkiej krzywdy, bo tych niewolników Amyntas posiada. Był jednak zrazu o to niespokojnym, gdy się dowiedział żeś jego niewolników dał oszacować. Poradził się prawników: wszyscy się na to zgodzili, że, jeżeli Decyanus przez oszacowanie stać się może panem cudzej własności, mnóstwo niewolników posiadać będzie: odpowiedzieli że nie stali się przez to jego własnością. Tego samego zdania był potem Flakkus, gdy tę rzecz rozpoznawał, i podług tego wyrok wydał.

  1. Patara, miasto w Licyi. Strabo, XIV.
  2. Bo gdyby na mocy jakiego prawa rolnego, chciano odebrać od Decyana te dobra posiadane w zbytecznej ilości morgów, Amyntas upominałby się o te dobra jako o swoje, i tym sposobem nicby się z nich ludowi nie dostało.