Rzeczypospolitej, dla tego że ludzie zuchwali i z gruntu ladaco gotowi są na pierwsze skinienie na nię uderzyć, ba nawet z własnej ochoty przeciw niej powstają; gdy tymczasem dobrzy obywatele nie wiem dla czego są powolniejsi, i zaniechawszy w samym początku dać odpór, zmuszeni dopiero ostatnią koniecznością ruszają się, tak iż chcąc zachować spokojność z uszczerbkiem godności, przez opieszałość i ociąganie się tracą czasem jednę i drugą. Ci zaś co chcieli być obrońcami Rzeczypospolitej, jeśli im brakuje wytrwałości, odstępują od jej sprawy, jeśli odwagi, nie stawią się: ci tylko pozostają i wszystko dla niej znieść są gotowi, którzy są tacy, jakim był ojciec twój, M. Skaurze, który stawił czoło wszystkim buntownikom, począwszy od Gracha aż do Kw. Wariusza, którego żadna przemoc, żadna groźba, żadna nienawiść nie zachwiała[1]; albo jakim był stryj twojej matki[2], Kw. Metellus, który naznaczywszy, będąc cenzorem, piętnem niesławy L. Saturnina, najcelniejszego człowieka w party i popularnej, wykreśliwszy z liczby obywateli fałszywego Grucha[3], bez względu na przemoc poduszczonego motłochu, i który sam jeden nie chcąc zaprzysiądz prawa, które uznał nieprawnie wniesionem, wolał ustąpić z ojczyzny niżeli od swego zdania[4]; lub że opuszczę dawne przykłady, których liczba
- ↑ Na początku wojny socjalnej, 91 roku, trybun ludu Kw. Wariusz oskarżył M. Emiliusza Skaura o poburzenie ludów Italii przeciw Rzymianom za wzięte od Mitrydatesa pieniądze. Oskarżeni w raz z nim byli Kotla i Mummiusz: pierwszy ustąpił dobrowolnie na wygnanie, drugi został skazany. Przyjaciele Skaura radzili mu pójść za przykładem Kolty. Ale ten laty i chorobą sterany starzec kazał się zanieść na Forum, i lak do ludu przemówi!: «Niejaki Wariusz z Sukronu (w Hiszpanii) oskarża Marka Emiliusza, że zdradził Rzeczpospolitą za wzięte od króla Pontu pieniądze. Marek Emiliusz do tego się nie zna: któremuż wierzyć wolicie V» Lud przekonany temi słowy o niewinności Skaura, skłonił Wariusza do zaniechania tej sprawy. Ale Skaurus nie przestając na tem, zapozwał o toż samo swego oskarżyciela, i otrzymał jego potępienie. Cic. Brutus, 89; de Natura deorum, III, 88. Syn M. Emiliusza Skaura, do którego tu Cycero mowę obraca, byt pretorem, i przewodniczył temu sądowi.
- ↑ Cecylia, żona M. Emiliusza Skaura, ojca, a polem Sylli, była synowicą Kw. Metella Numidyjskiego, córką Metella Neposa. Obacz notę 41 do mowy za Roscyuszem z Ameryi.
- ↑ O fałszywym Grachu obacz mowę za Rabiriuszem, 7, i notę 10.
- ↑ Trybun Saturninus postanowiwszy nowe prawo rolne, dodał żeby w prze-
