XLVII. Ale wszyscy wiemy, że w tych naganach obracano się za pewnym wiatrem od ludu wiejącym. Burzliwy trybun podniecał umysły. Uwierzono na oślep tej maxymie, że nie wolno sprzeciwiać się ludowi. Nikt nakoniec nie starał się bronić przeciwnej strony. Znienawidzone wtedy były sady; a w kilka miesięcy potem zdarzył się drugi przypadek wielką nienawiść na sądy ściągający z okazyi poznaczonych tabliczek wołowych[1]. Niepodobna było cenzorom pominąć i zaniechać tej plamy sądowej. Widząc ludzi osławionych innemi wadami i wszelkiego rodzaju haniebnemi postępkami, chcieli ich także napiętnować swoją naganą, tym bardziej że w tymże czasie i za tychże cenzorów podzielono się władzą sądowniczą ze stanem rycerskim[2]. Cechując, z urzędu swego piętnem hańby ludzi na to zasługujących, chcieli okazać że potępiają wraz ze stanem rycerskim sądów postępowania. Gdyby mnie lub komu innemu wolno było bronić tej sprawy przed tymi samymi cenzorami, pewniebym dowiódł ludziom tak roztropnym (sama bowiem rzecz to wskazuje), że nie. nie rozpoznali, niczego się nie dowiedzieli, że w całej tej naganie nic innego nie chcieli prócz pewnego odgłosu i popularnego oklasku. «Ale L. Gelliusz podpisał naganę P. Popilliusza, który przeciw Oppianikowi głosował, ponieważ wziął pieniądze dla potępienia niewinnego człowieka.» Jak wiele ducha wieszczego musiał mieć Gelliusz, żeby wiedział że oskarżony, którego może nigdy nic widział, był niewinny, kiedy najmędrsi między sędziami ludzie, że nic nie powiem o potępiających, rozpoznawszy rzecz, oświadczyli że sprawa nic jest dostatecznie wyjaśniona. Ale niech i tak będzie. Potępia Popilliusza Gelliusz; twierdzi że wziął pieniądze od Kluencyusza. Zaprzecza temu Lentulus; i jeżeli Popilliusza do senatu nie wybrał, to dla tego tylko że był synem wyzwoleńca[3]. Ale mu zostawia miejsce senatorskie na igrzyskach i inne ozdoby, a jego samego od nagany uwalnia, przez co oświadcza że Oppianika bez wziątku potępił. Tegoż Popilliusza potem Lentulus
- ↑ Obacz mowę przeciw Cecyliuszowi, 7, pierwszą przeciw Werresowi, 13.
- ↑ Roku 70 przed Chr. Obacz drugą mowę przeciw Werresowi, V, 69, i notę 33.
- ↑ Pierwszy Appiusz Klaudiusz Ślepy, będąc cenzorem roku 312, wprowadził do senatu synów wyzwoleńców, libertinos, ale tego nikt nie pochwalił. Livius, IX, 46. Następni cenzorowie nie poszli za jego przykładem, i jeżeli który wybrał do senatu syna wyzwoleńca, wybrał przez nadużycie.
