jeden z Pizonów był nim obrany przez lud Rzymski, ale nie ten Lu Pizo. Podobnym sposobem danoć preturę, przez wzgląd na twych przodków: znani byli ci zmarli ludzie; ciebie żyjącego nikt jeszcze nie znał. Ale kiedy mnie lud Rzymski kwestorem pierwszego rzędu, pierwszym edylem, pierwszym pretorem jednogłośnie mianował, osobie nie rodowi, obyczajom nie przodkom, doświadczonej zdolności nie znanemu ze słuchu szlachectwu te urzędy nadawał.
Co mam o konsulacie powiedzieć? chceszli żebym o osiągnieniu lub o sprawowaniu onego mówił? O! ja nieszczęśliwy! że się muszę z tym niecnotą, z tym bezecnikiem porównywać. Ale nie mówię dla porównania, tylko rzeczy bardzo dalekie od siebie w jednym obrazie objęte wystawię. Zostałeś ogłoszony konsulem (nie powiem nic przykrzejszego[1] nad to, co wszyscy przyznają), w trudnem położeniu Rzeczypospolitej, kiedy konsulowie, Cezar i Bibulus, nie zgadzali się z sobą, kiedy nic przeciw temu nic miałeś, że ci którzy cię konsulem mianowali, tako tobie trzymali, żeś żyć nie godzien, jeżeli się nie okażesz gorszym od Gabiniusza. Mnie cala Italia, mnie wszystkie stany, mnie całe obywatelstwo zarazem i okrzykiem i tabliczkami wotowemi pierwszym konsulem ogłosiły.
II. Ale pomijam jak każdy z nas wybrany został. Przypadek może bez wątpienia na polu elekcyi panować. Chlubniej jest mówić o tein, jak sprawowaliśmy konsulat, niżeli jak go dostąpiliśmy. Jam na dniu pierwszym stycznia uwolnił senat i wszystkich dobrze myślących od obawy prawa rolnego i niezmiernego gruntów szafunku. Ja pola Kampanii, kiedy nie było potrzeby ich podziału, nietknięte za-trzymałem; kiedy zaś potrzeba tego wymagała, lepszemu podawcy projektu zachowałem[2]. Ja w sprawie K. Rabiriusza, oskarżonego o zbrodnią stanu, zapadłe na czterdzieści lat[3] przed moim konsulatem postanowienie senatu przeciw nienawiści utrzymałem i obroni-
- ↑ Żeby nie urazić Cezara i Pompejusza, za których sprawą Pizo z Gabiniuszem konsulami zostali.
- ↑ Cezarowi, który przeprowadził za swego konsulatu prawo o podziale gruntów Kampanii. Cicero ad Atticum, II, 15, 16, 18. Plutarch, Caesar, 14. Suetonius, Julius Caesar, 20. Dio Cassius, XXXVIII.
- ↑ Postanowienie senatu przeciw Saturninowi, o którem tu mowa, wydane było 100 roku: Cycero był konsulem 63; a zatem to postanowienie zapadło na trzydzieści siedm lat przed jego konsulatem.
