się kto sprzeciwił oddaniu zwykłej czci człowiekowi, dla którego nadzwyczajne codzień obmyślamy nagrody? Lecz żeby się nie zdawało że bez przyczyny zwołał edyktem senat, już przystępował do zdania sprawy o stanie Rzeczypospolitej, kiedy mu przyniesiono wiadomość o czwartej legii, co mu tak szyki pomieszało, że chcąc jak najprędzej uciec, uchwałę senatu o modłach przez rozejście się na dwie strony otrzymał, czego wprzód nigdy nie bywało[1].
X. Jaki potem odjazd? jaki pochód wodza w płaszczu wojskowym! jak oczu ludzkich, światła dziennego, miasta, rynku unikał! jak brzydka, jak haniebna ucieczka! Przedziwne jednak uchwały senatu tegoż dnia wieczorem zapadły. Podzielono się sumiennie wylosowanemi prowincyami; ale los tak zrządził, że która się komu podobała, ta mu się jakby cudem dostała. Pięknieście tedy, trybuni ludu, uczynili, żeście nam ustawę o straży konsulów i senatu przynieśli; za którą usługę wdzięczni wam wszyscy być, i największe dzięki złożyć winniśmy. Jak bowiem możemy być wolni od bojaźni i niebezpieczeństwa wpośrodku ludzi tak chciwych i zuchwałych? A ten nieszczęśliwy i do rozpaczy przywiedziony człowiek jakiegoż cięższego oczekuje sądu nad ten, co go sami przyjaciele jego o nim wydali? Z tych najpoufalszy L. Lentulus, z którym i mnie także łączą związki, i wolny od wszelkiej chciwości P. Nazo, tak rozumieją, że im się żadna nie dostała prowincya, że odbyte przez Antoniusza losowanie jest nieważne. Tak samo osądził L. Filippus[2], ojca, dziada, przodków godny naśladowca. Tegoż był zdania Maniusz Turraniusz, mąż nieporównanej prawości i cnoty, toż rozumiał P. Oppiusz. Ci nawet którzy przez przyjaźń dla M. Antoniusza, więcej mu może pozwolili niżeli chcieli, mój przyjaciel M. Pizo[3], człowiek i obywatel znakomity, tudzież równej z nim zacności M. Wehiliusz, oświadczyli, że w tej mierze woli senatu posłuszni będą. Coż mam o L. Cynnie powiedzieć, którego doświadczona w wielu ważnych rzeczach szczególniejsza prawość mniejsze podziwienie wzbu-
- ↑ Kiedy uchwalano modły dla kogo, każdy senator dawał swe zdanie. W pomniejszych tylko materyach stanowiono przez rozejście się jednych w prawą, drugich w lewą stronę, per discessionem.
- ↑ Syn z pierwszego małżeństwa L. Filippa, o którym w nocie 13.
- ↑ M. Pupiusz Pizo Kalpurnianus, konsul 61 roku, o którym często wzmianka w poprzednich mowach.