Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/544

Ta strona została przepisana.

konsula do siebie przeciągnąć? A K. Kassiusz, równy mu w wielkomyślności i modrości, nie wyjechałże z Italii w celu niedopuszczenia Dolabelli do Syryi? Jakiem prawem? takiem, jakie sam Jowisz uświęcił, i na mocy którego wszystko jest słusznem i sprawiedliwem, co jest Rzeczypospolitej pożytecznem; prawo bowiem nic innego nie jest tylko z woli bogów pochodzący zakon, który nakazuje co dobre, zakazuje co złe. Temu tedy prawu był posłuszny Kassiusz jadąc do Syryi, prowincyi mu obcej podług praw pisanych, gdyby się ludzie niemi rządzili, ale która, po ich uchyleniu, z prawa natury do niego należała.

Lecz żeby to powagą waszą było potwierdzone, wnoszę co następuje: «Ponieważ P. Dolabella i ci, którzy sprawcami, spólnikami i pomocnikami jego okrutnej i szkaradnej zbrodni byli, przez senat i lud Rzymski za nieprzyjaciół ojczyzny osądzeni zostali; ponieważ senat postanowił ścigać Dolabellę z orężem w ręku, żeby ten człowiek, który wszystkie prawa bozkie i ludzkie nową, niesłychaną, nieodpuszczoną zbrodnią zgwałcił, i winnym się stał ojczyźnie strasznego morderstwa, odebrał karę, na jaką w obliczu bogów i ludzi zasłużył: senat stanowi, że K. Kassiusz, prokonsul, zatrzyma rządy Syryi z władzą, jaką najregularniej wybrani wielkorządcy w niej sprawowali; że od Kw. Marcyusza Kryspa, prokonsula, L. Stacyusza Murka, prokonsula, A. Albena[1] legata, odbierze dowództwo nad zdanemi sobie przez nich wojskami; że niemi i innemi, które prócz nich zebrać zdoła, P. Dolabellę na lądzie i na morzu ścigać będzie; że końcem prowadzenia tej wojny będzie miał moc i prawo nakazywać, komu się mu zdawać będzie, majtków, okręty, pieniądze i inne na ten cel potrzebne rzeczy, w Syryi, Azyi, Bitynii i Poncie; że do jakiejkolwiek prowincyi dla prowadzeni tej wojny wejdzie, tam władza K. Kassiusza, prokonsula, większa będzie od władzy tego, który tę prowincyą w czasie wniścia do niej K. Kassiusza, prokonsula, sprawował; że jeżeli król Dejotar ojciec, i król Dejotar syn, którzy w wielu wojnach pomagali często ludowi Rzymskiemu, i w tej także K. Kassiuszowi, prokonsulowi, wojskiem i zasiłkiem pieniężnym dopomogą, senatowi i ludowi Rzymskiemu rzecz miłą uczynią; jeżeli także inni królowie, tetrarchowie, dynastowie, podobnie po-

  1. Allienus przyprowadził z Egiptu legie Kassiuszowi. Epist. fam. XII, 11, 12. Jest już o nim wzmianka w Filippice X, 6, jako o legacie Syryi.