mówię, lecz opowiadam co Gadytanie osądzili, rzecz sama przez się objawia. Oświadczam że od wielu lat Gadytanie nadali L. Korneliuszowi prawo publicznej gościnności. Postawię świadków, postawię posłów, którzy go zalecić przyjechali, najznakomitszych i najzacniejszych ludzi, których, jak widzicie, do tego sądu przysłano dla odwrócenia grożącego mu niebezpieczeństwa. Nakoniec, kiedy się w Gades dawno przedtem dowiedziano, że oskarżyciel miał Korneliuszowi proces wytoczyć, wydali Gadytanie na tego swego spólobywatela najsurowsze wyroki. Jeżeli jaki naród daje swoje zezwolenie, kiedy zdaniem swojem nasze postanowienia potwierdza, mógłże lud Gadytański dać wyraźniejsze zezwolenie (ponieważ ten wyraz tak ci się podoba), jak gdy nadał Korneliuszowi prawo gościnności, przez co mu przyznał odmianę obywatelstwa, i osądził godnym zaszczytu tutejszego obywatelstwa? mógłże wyraźniej wolą swą objawić, jak potępiając oskarżyciela i skazując go na winę pieniężną? mógłże głośniej oświadczyć się w tej sprawie, jak posyłając do waszego sądu swych najpierwszych obywateli, i polecając im przyznać prawo Korneliusza, dać świadectwo o zacności jego życia, odwrócić grożące mu niebezpieczeństwo? Bo któż jest tak nierozsądny, żeby nie wiedział, że Gadytanie to prawo utrzymać powinni, żeby im nie była na zawsze zagrodzona droga do lej najchlubniejszej nagrody, do prawa obywatelstwa Rzymskiego; że im się niezmiernie cieszyć z tego należy, że życzliwość L. Korneliusza dla swych ziomków pozostaje w Gades[1], a wziętość i możność zalecenia w Rzymie się znajduje? Któż jest z nas, komuby miasto Gades dla jego gorliwości, staranności, pilności, milszem nie było.
XIX. Nie wspominam o tem, jakiemi zaszczytami K. Cezar[2], będąc pretorem w Hiszpanii, lud ten przyozdobił, niesnaski uspokoił, prawa mu za jego zezwoleniem postanowił, jakieś zadawnione barbarzyństwo z jego zwyczajów i obyczajów uprzątnął, jakie na to miasto na prośbę Korneliusza zlał dobrodziejstwa. 1 to także po-
- ↑ Balbus, podług świadectwa Strabona, poświęcił część swych skarbów na zbudowanie nowego miasta na stałym lądzie w Hiszpanii naprzeciw wyspy, gdzie stoi Gades.
- ↑ Cezar był naprzód w Hiszpanii kwestorem Antystiusza, potem po odbytej w Rzymie preturze otrzymał losem rządy Hiszpanii 61 roku. O jego tam czynnościach Plutarch, Caesar, 12.
