Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 4 Listy.djvu/25

Ta strona została przepisana.

niem Kuriona, ale w niej są listy do innych osób, i tak następnie, tylko w trzeciej są do jednego Appiusza Pulchra. Listy Cycerona do Celiusza są w księdze drugiej, a Celiusza do Cycerona w ósmej. Do Serwiusza Sulpipicyusza są rozrzucone w księdze czwartej i trzynastej, do Terma jest pięć w trzynastej, a jeden w drugiej, jeden do Planka w trzynastej, inne w dziesiątej. W tymże zbiorze są pisma urzędowe, jako to: list Planka do konsulów, pretorów, senatu i ludu, ósmy w dziesiątej księdze, Lepida do senatu i ludu, trzydziesty piąty w tejże księdze, Lentula do konsulów, pretorów, trybunów, do senatu i ludu, piętnasty w księdze dwunastej. Są w nim także ani przez Cycerona, ani do niego pisane, jako to: w księdze szesnastej Kw. Cycerona do Tyrona, i syna Marka do tegoż, D. Brutusa do K. Kassiusza, pierwszy księgi jedenastej, M. Brutusa i K. Kassiusza do konsula Antoniusza dwa listy, drugi i trzeci w tejże księdze.

Nie tylko nie jest znany wydawca zbioru listów do przyjaciół, ale nawet tytuł, jaki miał ten zbiór w starożytności; bo Epistolae familiares, albo ad familiares, jest to tytuł w nowszych czasach do nich przyczepiony. Znajduje się on wprawdzie na niektórych rękopismach, ale te nie mają żadnej powagi, jeżeli to prawda, co mówi Orelli w swem piśmie[1], że wszystkie zostały przepisane z rękopismu Petrarki w bibliotece Laurentyńskiej we Florencyi. Ale rękopism Petrarki nie ma tego tytułu: każda w nim księga nosi imię osoby, do której pierwszy

  1. Hist. critic. epist. ad fam.