łaciną? Takie mniemanie żadnym sposobem utrzymać się nie mogło. Dla tego późniejsi przeciwnicy tych listów, a mianowicie Orelli i Niebuhr, nie wahali się utrzymywać, że były pisane na kilkanaście lat przed erą chrześciańską. Choćbyśmy na to przystali, to przecie te listy podrobione przez kogoś spółczesnego opisanym w nich wypadkom, a może nawet udział w nich mającego, na większą zasługiwałyby wiarę, niżeli opowiadanie Appiana i Diona Kassiusza, z których pierwszy żył po nich przeszło w lat dwieście, drugi blizko w lat trzysta.
Najdawniejsze wydanie listów Cycerona wyszło w Rzymie pod tytułem: Ciceronis epistolae ad familiares, Romae, per Conradum Sveynheym et Arnoldum Pannartz, 1467. Dalsze ważniejsze wydania tak po sobie następowały. Epistolae ad familiares, Venetiae, Johannes de Spira, 1469. Ciceronis epistolae ad Atticum, Brutum (to jest ośmnaście listów do Brutusa przez Petrarkę odkrytych, które przed trzema laty Sweynheym i Pannartz w Rzymie wydrukowali), etc. Venetiis, Nic. Jenson, 1470. Epistolae familiares, 1502. Epistolae ad Atticum, ad Brutum, ad Quintum fratrem, 1513, oba wydania w Wenecyi u Alda, następne z notami Pawła Manucyusza u synów Alda, 1540 i 1548. Epistolae familiares, in-
