Strona:Dzieła Wiliama Szekspira T. IX.djvu/458

452

SZEKSPIR W POLSCE.

prace w zakresie Szekspirowskiej literatury wstępują na tory ścisłej naukowości. A stanowiąc fakt w tym kierunku znamienny, wymagały szerszego omówienia.
 Rok 1878 przynosi pracę lekarza-psychiatry, dr. A. Rothego, który na stronicach „Niwy “ umieszcza swe studyum o „Królu Lirze“. W rozprawie tej Dr. Rothe stara się uwidocznić,, iż Szekspir w postaci Lira przeprowadził jak najdokładniej analizę obłąkania, nie opuszczając żadnego szczegółu; owszem, każdy choćby najlżejszy i dla oka lekarza tylko widoczny symptomat został przez poetę postrzeżony i genialnym pędzlem plastycznie oddany.
 „Król Lir, powiada autor, to obraz rozstroju umysłowego, okrytego wspaniałą szalą poezyi, tchnącej... taką głęboką znajomością rzeczy, iż historya przebiegu choroby, skreślona nawet przez specyalistów, jak Esquirrot, Schroeder, von de Koln, lub Griesinger, nie mogłaby, zawierać więcej szczegółów i być dokładniejszą. Szekspir nie ograniczył się odtworzeniem już rozwiniętych u Lira zboczeń umysłowych, wtajemnicza nas raczej w pierwsze chwile poczęcia choroby, prowadzi w ślad za nią, aż do kulminacyjnego punktu je-stopniowego rozwoju; odkrywa dalsze następstwa, a wytknąwszy drogi najzupełniej racyonalne, każe jej niemi zstępować ku widniejącemu już zdaj la możliwemu uzdrowieniu, przerywając następnie nadzieje te nagłą śmiercią bohatera, spowodowaną wpływem zbyt silnych i do głębi wstrząsających wzruszeń“.
 W pierwszym akcie widzimy anamnesis (stan poprzedzający chorobę). Głównym objawem tego stanu u Lira jest gwałtowność, ruchliwość. Żaden głos rozsądku nie odprowadza go od raz powziętego zamiaru. Odepchnięcie Kordelii, jak wogóle całe z nią postępowanie króla, uważa autor za skutek owej popędliwości, nie kierowa-