Strona:Dzieła Williama Shakspeare I tłum. Hołowiński.djvu/491

Ta strona została przepisana.
481
UWAGI.

ubarwiony najświetniéjszą wyobraźnią i tchnący w samych wyrażeniach ogniem młodości przewyższa wszelkie epithalamia!
Jest to najwdzięczniéjszy poemat, w którym fantazia swobodnie swój warkocz rozpuszcza. Zdaje się, że ten bujny jeniusz nim się dał ująć w karby jakichkolwiek form dramatycznych, potrzebował piérwéj wolno oblecić uroczą krainę wyobraźni. Najwięcéj znawców zadziwia to wysokie umnictwo tego nowego a szczęśliwszego Faetona, z jakiém potrafił i szwanku uniknąć i tak świetnie pobujać mimo zboczenia ze zwyczajnego toru. Shakspeare w téj sztuce, a często i w innych, tworzy zupełnie świat nowy, nie mający żadnych granic, a jednak w samych urojeniach oparty na rzeczywistości. Nie uważa na chronologią, na wiek, nie trzyma się ściśle zwyczajów: jest to orzeł, co wzbiwszy się nad poziom, zdaje się być wszystkich czasów samowładnym królem i bierze wszędzie i wszystko, co napotka dobrego dla oddania swojéj wysokiéj myśli, nie troszcząc się bynajmniéj o epokę, do któréj kaprysowie odnosi swoją sztukę.
Wielka to nauka zbierać ślady po drodze, którą jeniusz przeleciał, albo patrzeć jak zwalczył różne przeszkody.

Cała treść téj sztuki, oparta na samych kłótniach miłośnych i pokrzyżowaniu tego uczucia, zdawałaby się nudną i jednotonną, ale jeniusz poety umiał to pokonać. Wśród tych skwarów porozrzucał hojną dłonią najświetniéjsze obrazy i głębokie pomysły, które dziwnie czarują; wprowadził trzy gruppy całkiem różne, a tém samém jaka rozmaitość musi to dzieło ozdabiać! Naprzód występuje wyższe koło towarzystwa, w którém przedstawia młodych sentymentalność i starych upor i dziwactwo; mowa ich wzniosła i pełna poetycznych wyrażeń. Koło nich unosi się, jakby ich fantazia albo marzenie, świat duchów, istot lekkich i cichych jak światło xiężyca, nie ujętych dłonią, a ma-

    smażonych, ale wziętych z obiegu pomiędzy społeczeństwem czasów poety. Doszliśmy do rzeszy, która według mnie jest kluczem zdania o Shakspearze.“