Strona:Dzieła dramatyczne Williama Shakespeare T. 10.djvu/106

wcale nie jest ani tak niemożliwą, ani tak rzadką, jak się zdaje, zrobił swą Komedyę omyłek, zdaje się, wkrótce bardzo po przybyciu do Londynu, i po urodzeniu własnych swych bliźniąt, Hamneta i Judythy.
 Jak w wielu innych swych dramatach, i tu podwoił on akcyę (była to forma zwyczajna), ten sam fakt przenosząc w dwie różne sfery i ukazując go w dwu odmiennych społecznych stosunkach. Wszystkim niemal pierwotnym dramatom jest to właściwem, że obok poważniejszych stawią, jakby je przedrzeźniające, postacie komiczne, w sytuacyi podobnej. We francuskiej komedyi miłość dwojga kochanków, parodyują zawsze amory subretek i Skapinów. Szekspir bardzo często trzyma się tego obyczaju literackiego swojego wieku, genialnie umiejąc z niego korzystać, jak w Learze. Moliére, tak samo, przerabiając Amfitryona, podwoił miłość Jowisza i Alkmeny, dodając Merkurego i Clèanthis.
 Komedya omyłek, drukowana dopiero w roku 1623, jest dziełem młodości poety. Przedstawioną już była w grudniu roku 1594 w Gray’s Inn. W księdze Gesta Grayorum or the History of the High and mighty Prince. A. D. 1594 (London 1688) jest wzmianka o „Comedy of Errors“
 Meres, w wielekroć przytaczanej Palladis Tamia, wspomina o „Shakespeare’s Errors“. W „Accounts of the Revels at Court“ wymienione także przedstawienie tej komedyi, dnia 28 grudnia 1604.
 Styl, wiersz, dowcipy, cały charakter tej sztuki, zdradzają pierwotną manierę młodzieńczą. Napomknienie jedno (akt III, scena I) o sprawach Francyi, naprowadza na domysł, że pisaną być mogła około roku 1592.
 Szekspir mógł wprawdzie Plauta czytać po łacinie, gdyż język ten rozumiał, ale zarówno przypuścić można, iż korzystał z angielskiego przekładu Menechmów przez Williama Warner’a, który, chociaż dopiero w roku 1595 był drukowany, w rękopiśmie jednak, jak wydawca mówi w przedmowie, dobrze wprzódy już po świecie krążył.
 Zakończenie pierwszego aktu, gdzie Antyfolus z Syrakuzy, mówi:

Upon my life etc.