Ta strona została skorygowana.
Dwaj Panowie z Werony.
Komedya ta, zdaniem angielskich krytyków, należy do najpierwszych utworów poety. Znać to w jej budowie, w osnuciu, które jeszcze zdradza silniejszy wpływ włosko-hiszpańskiej noweli i dramatu, w lirycznych ustępach, naostatek w zbyt śpiesznem i nieszykownem zakończeniu. Spierano się o przyznanie autorstwa tej sztuki Szekspirowi; wreszcie zgodzono się ją przy nim zostawić, bo też nie ulega wątpliwości, że ona do niego należy. Użył później zapożyczonych z niej motywów, a w części nawet powtórzył, przerabiając całe sceny, w komedyi „Jak się wam podoba“. — Młodego jeszcze poetę widać w niej w dowcipach, modą wieku wyszukanych, w ustępach o miłości, w całym jej charakterze, który łatwiej jest uczuć niż określić. Należy ona do końca pierwszej epoki, lub początku drugiej, na to dziś się zgadzają wszyscy. Malone zrazu twierdził, że napisaną być mogła w roku 1595, później odnosił ją do roku 1591. Knight stawi ją w latach między 1585 a 1591. Za nim idą nowsi badacze.
Za życia autora wydaną nie była, i wyszła dopiero w zbiorowem wydaniu przyjaciół Szekspira, co także mówi za przyznaniem mu jej.
Co się tyczy źródła, jak w większej części komedyi, wskazać się tylko daje ułamkowo materyał w niej użyty. Długi czas nawet nie umiano wynaleźć fabuły, dopiero mistress Lenox znalazła w sławnym starym romansie Montemayor’a „Dyanie“ podobieństwo Julii do Felismeny. W istocie z tego romansu przerobiony dramat angielski, grany był u dworu w roku 1584, i drukowany.
