Strona:Dzieła dramatyczne Williama Shakespeare T. 11.djvu/16

—   6   —

z falami. Sir Jerzy Sommers sam siedząc u steru, widząc już statek zgubionym, spodziewając się, że co chwila zatonąć może, spostrzegł ląd. I on i kapitan Newport uznali, że to było straszliwe wybrzeże Bermudów. Wszystkie naówczas narody wyspy te miały za zaczarowane, sądząc, że je zamieszkiwali czarownicy i złe duchy, żyjące tu wśród ciągłych burz i piorunów. Oprócz tego, brzegi miały być tak nadzwyczajnie niebezpiecznymi i skalistymi, iż mało ludzi dobić do nich zdołało, chyba niesłychanym wypadkiem i przez rozbicie się okrętu.
 „Jerzy Sommers, Thomas Gates, kapitan Newport i reszta załogi, zgodzili się na to, iż z dwojga złego, mniejsze wybierać należało. I tak rozpaczliwie zaczęto się ku wyspie kierować. Lecz, dzięki opatrzności, morze było wezbrane, okręt przepłynął między dwiema skałami i uwiązł w nich nie rozbity. Mogli więc rzucić łódź na morze. Wszyscy majtkowie i żołnierze wylądowali bezpiecznie. Dostawszy się na ląd, orzeźwili się wkrótce i nabrali otuchy, bo grunt bardzo był żyzny a klimat wyspy łagodny“.
 Malone wykazuje, że w tem opowiadaniu, jak w sztuce Szekspira, jest burza, rozbicie okrętu, wyspy zaczarowane, Bermudy; a że wypadek ten jest z roku 1609, sądzi, iż sztuka napisaną i graną być mogła około 1610 lub 1611 roku, gdy się tem najwięcej zajmowano. U Ben Johnsona, w jego Bartolomew Fair (1614) jest też mowa o „Tales of Tempest“, o jakimś potworze posługującym (servant monster), były to więc powieści popularne i zwyczajne w owym czasie, na których osnuł poeta swój dramat. Przypuszczenie Malone’a o dacie napisania dramatu, potwierdza się wydanemi przez Cunningham’a w roku 1842: Extracts from the accounts of the Revels at Court in the Reigns of Queen Elizabeth and King James the First etc.“, w których jest wzmianka, że dnia 1 listopada 1611 roku, w Whitehall, grano dramat pod tytułem Burza. Ale z badań dra Ingleby’ego okazuje się niestety, że jak Collier’a, tak Cunningham’a dokumenta krytyki nie wytrzymują i wielce są podejrzane. (Dr. Ingleby, 1861. A complete view of the Shakespeare Controversy. London). Źródła jedynego, z któregoby Szekspir Burzę swą zaczerpnął, zdaje się, że napróżnoby szukać było; napisana w ostatnich latach życia, gdy poeta władał wszystkimi dramatycznymi