Strona:Dzieła dramatyczne Williama Shakespeare T. 12.djvu/314

XXX

do których towarzystwa należał poeta, grający w Black-friars, z powodu szczupłości miejsca, a nacisku widzów, zamierzyli pobudować teatr letni, któryby więcej osób mógł objąć. Zatrzymywali dawny na przedstawienia zimowe. Teatr nowy, nazwany „Globus“ kosztem spółki samych artystów wznosić zaczęto, na południowym brzegu Tamizy. Jak inne, był on drewniany, zewnątrz ośmioboczny, owalny w pośrodku. Scena nie była tak ściśle od widzów odgrodzoną jak dzisiaj, a na parterze spektatorowie stać musieli, bo ławek nie było. Zasłona podnosiła się tylko raz na początku przedstawienia, a między aktami krótkie przestanki wypełniała muzyka. Dla znakomitszych gości urządzone były loże pokryte, gdyż parter dachu nie miał. Dekoracye, wcale nie wytworne, starczyły z małemi akcessoryami do zmian, którym żywa wyobraźnia dodawać wiele musiała. W dawniejszych dramatach, poprzedzający akty chór oznajmywał, gdzie się czynność miała odbywać, inaczej trudnoby się było tego domyśleć. Filip Sydney, w roku 1583 tak opisuje ówczesną scenę angielską:
 „Po jednej stronie mamy Azyę, po drugiej Afrykę lub inne jakieś państwo, tak, że występujący aktor od tego zaczynać musi, że powiada, gdzie się znajduje. Wtem ukazują się trzy damy zbierające kwiaty, oznacza to, że teatr ma ogród przedstawiać. Wkrótce potem słyszymy o rozbiciu okrętu i wstydby nam było, gdybyśmy sobie nie wyobrazili, że teatr przedstawia skałę. Z głębi jego występuje okropna potwora, ogniem ziejąca i dymem, oczywista rzecz, że musim się przenieść do piekła. Wtem zjawiają się dwa wojska, które reprezentują cztery miecze i tyleż tarczy; jakieżby serce było tak nieczułe, by się nie domyślało, że teatr przedstawia pobojowisko?“
 Z niektórych współczesnych opisów widać, że teatr przybierano w draperye i kobierce, których barwy ciemne lub wesołe były w związku z wesołą lub smutną dramatu treścią.
 Na samej scenie, obok artystów, kręciła się młodzież, panicze, „gentleman of the stage“ stała, rozsiadała się, z fajkami, kuflami i służbą, którą prowadziła za sobą. Nie bardzo to pomagało artystom. Stroje aktorów wcale do historycznej ścisłości nie miały pretensyi. Kobiece role grali długo młode chłopcy; kobiety nie występowały na teatrze, a dla widzenia