Strona:Dziesięć lat pracy na Kresach 18.jpg

szła pod ciężkie jarzmo pruskie, mniejsza zaś pozostała przy Austryi.
 Nowsze losy téj większej części Górnego albo polskiego Szlązka, opowiedzieliśmy na inném miejscu (patrz „Karol Miarka, kartka z dziejów Górnego Szlązka“, Warszawa 1880 r.); dziś, z okoliczności 10-letniego jubileuszu Towarzystwa cieszyńskiego, poświęcić chcemy słów kilka owej mniejszej części, której część znowu, pod nazwą księztwa cieszyńskiego, na przestrzeni 34½ kwadratowych, gromadzi dwieście kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców, mówiących prawie wyłącznie po polsku.
 Lubo panowanie austryackie nad ludami nie niemieckiego pochodzenia, nie zaznaczyło się tak boleśnie jak pruskie, które za cel sobie położyło zatarcie na całym Szlązku najdrobniejszych śladów polszczyzny, przecież i tu wynaradawiająca maszyna spełniała smutne swoje posłannictwo z wytrwałością godną lepszej sprawy, przecież i tu forpoczty niemczyzny ścieśniały coraz bardziéj granice