Strona:Dziewosłęb.djvu/26

Ta strona została przepisana.

nie wyłączając Indyi wielkie zachodzą podobieństwa[1], więc i zwyczaje prawne małżeńskie nie mogły się zbyt rażąco od siebie różnić, przynajmniej tych szczepów, które w bliższym kontakcie ze sobą pozostawały, a wyodrębniły się z jednej rodziny ludów aryjskich w czasie niezbyt odległym od wyodrębnienia się Słowian, a z nimi Polaków. Najnowsza bogata literatura naukowa na Zachodzie, badając formę dawną zawarcia małżeństwa wśród różnych narodów zachodnich Europy w Niemczech, Włoszech, Francyi, Anglii i Skandynawii i jej wzajemnego stosunku do późniejszej formy kościelnej, zauważyła obok swatów wszędzie występujących, znanych także prastarym przepisom prawno rytualnym w Indyach, zalecającym wysyłanie celem starania się o małżonkę, swiadomych prawa Braminów[2], również i tę okoliczność że wsród tych ludów europejskich spotyka się równocześnie przy akcie zawarcia małżeństwa interwencyę pewnej osoby trzeciej, po za władzą rodzicielską lub opiekuńczą, która właściwie łączy narzeczonych, W źródłach włoskich występuje w tym charakterze zamiast osoby urzędowej roztropny i mądry człowiek »discretus et sapiens vir«[3], a w średniowiecznej poezyi niemieckiej »starzec znający się na tym sprawach«[4]. Przed sądem konsystor-

  1. Schroeder, Die Hochzeitsbräuche der Esten und einiger anderer finnisch ugrischer Volkerschaften in Vergleichung mit denen der indogermanischen Volker, Berlin 1888.
  2. Winternitz, Das altindische Hochzeitsrituell, Denkschriften d. K. Akademie d. W. Phil. hist. Cl T XI str 20 i 21.
  3. Brandileone, Saggi sulla storia della celebrazione del matrimonio in Italia, Milano 1906 str 87, autor ten poczytuje nazwę paranimphus jako oznaczającą również te same osoby str 59 i 81.
  4. uf stuont ein alter grise
    der was der worte wise,
    der kunde so getaniu dinc
    Meier Helmbrecht Zeitschr. f. deutsches Alterthum II. 1842, Wackernagel, Verlobnis und Trauung str 550. Podobnie der wise Nuodunc, Ibid. str 551.