przez wyłączenie jej z dotychczasowego związku rodowego i sakralnego[1]. Symbolem zaś drugiego aktu przyjęcia pod inną władzę i do nowego rodu było osłonięcie narzeczonej, co z czasem spłynęło się razem ze zwyczajem okrycia jej głowy zawojem, z oczepinami[2]. Owo osłonięcie, od którego pochodzi łaciński wyraz nubere oznaczający zaślubiny[3], było znane wszystkim ludom aryjskim, a z ceremoniału małżeńskiego przeszło także do ceremoniału adopcyi. Ślad jego w Polsce przechował się w najdawniejszych naszych źródłach, wspominających o tem, że jak strojem dziewcząt był wianek na głowie, tak oznaką kobiet zamężnych była zasłona. Kronikarz czeski Kosmas, człowiek jeszcze XI wieku, pochodzący z rodziny polskiej, opowiada o żonie naszego Mieszka I, księżniczce czeskiej Dobrowce, której pamięci nie darzył szczególną sympatyą, że chociaż już w starszym wieku wyszła za księcia polskiego, nie miała zasłony na głowie (peplum capitis), lecz ubierała wianek dziewczyny i dodaje zgorszony, że było to bardzo nierozumne ze strony tej niewiasty[4]. I w parę wieków później pod r. 1271 notują nasze roczniki, że Gryfina żona Leszka czarnego, gdy ich małżeństwo było bezdzietne zdjęła publicznie z siebie zasłonę[5]. Nasz język średnio-
- ↑ Zwróciłem na to już dawniej uwagę, zob. Kwart. hist. XXIX. 1915 str. 481.
- ↑ Zob. Niederle, l. c. str. 77 przyp. 1. str. 80 i 90 i Piprek l. c. str. 189—190. Ślady osłonięcia jako odrębnej ceremonii od oczepin zestawia Żmigrodzki l. c. str. 67, jednakże owo płótno, którem brat siostrę wychodzącą z mąż obwija nazywa się zawojem.
- ↑ Samter, Familienfeste der Griechen und Römer str. 47.
- ↑ l. c. 27: Dubrauca, quae, quia nimis improba fuit, iam mulier provectae aetatis, cum nupsiset Poloniensi duci, peplum capitis sui deposuit et puellarum coronam sibi imposuit, quod erat magna dementia mulieris. Font. rer. Bohem. II. str. 40 pod. r. 977.
- ↑ Rocznik Traski pod r. 1271: Eodem anno Griphina uxor ducis Lestconis syradiensis deposuit de se peplum publice, eo quod dixit se esse virginem incorruptam. Mon. Pol. hist. II. str. 841.
