formuły ceremoniału ślubnego, darowywać suknie nowożeńców[1], a w dawniejszej Grecyi jak i w Rzymie brali kapłani udział w uroczystości ślubnej[2]. Wszak oni byli niegdyś zarazem jedynymi znawcami prawa. Rzymski kapłan wróżbita, auspex, wypowiadał słowa formuł przy ceremonii ślubnej przepisanych i jeszcze za czasów cesarstwa był zdaje się obecny przy podpisywaniu dokumentu małżeńskiego (tabulae nuptiales)[3]. I dziś jeszcze czeski staroswat zarzyna przy obchodzie weselnym czarnego koguta, jakby na ofiarę bogom[4], a nasz starosta czy dziewosłęb obdziela chlebem i serem parę nowożeńców i kraje sam pieczywo zwane kołaczem lub korowajem albo zleca to komuś z drużbów[5]. Pieczywo to istniejące u wszystkich ludów słowiańskich, wspominane w zabytkach literackich średniowiecznych[6], posiada wszelkie cechy chleba ofiarnego i bardzo przypomina obrzęd przy starorzymskich patrycyuszowskich ślubach, zawieranych przez confarreatio, gdzie także taki chleb rytualny, panis farreus, był w użyciu[7], a w starych prawach ruskich, odnoszonych do W. ks. Jarosława w XI wieku, krajanie sera jest znowu oznaką
- ↑ Winternitz, Das altindische Hochzeitsrituell l. c. str. 27.
- ↑ Rossbach, Untersuchungen über die römische Ehe, rozdział IV: die religiöse Weihe der Ehe str. 254—394, Beauchet, Histoire du droit privé de la République athénienne Paris 1897 T. I. str. 144.
- ↑ Rossbach Untersuchungen l. c. str. 298 i Henriot, Moeurs juridiques et judiciaires de l'ancienne Rome d'après les poëítes latins, Paris 1865, T. I. str. 241, Wissowa Relgion und Kultus der Römer 2 wyd. 1912 str. 387 i 401.
- ↑ Grohmann, Aberglauben und Gebräuche aus Böhmen und Mähren Prag 1864, Beiträge z. Gesch. Böhm. Abt. II. B. II str. 123—127, Piprek, l. c. str. 97.
- ↑ Żmigrodzki, l. c. str. 48. Matusiak l. c. str. 60.
- ↑ Niederle, l. c. str. 85 i 91.
- ↑ Władimirskij-Budanow, Obzor istorii russkago prawa, 6 wyd. str. 414.
