Strona:Edgar Allan Poe - Morderstwo na rue Morgue.djvu/128

Ta strona została skorygowana.

sposób pozory prawdy nadano retorycznemu dogmatowi, że metafora może tak samo wzmocnić argument jak i upiększyć opis. Zasada vis inertiae na przykład zdaje się być identyczna w fizyce i metafizyce. Tak samo w pierwszej prawdą jest, że wielkie ciało wprawia się w ruch z większą trudnością niż małe, i że jego momentum jest współmierne z tą trudnością, jak i w drugiej, że potężniejsze umysły, o ile są silniejsze, stalsze i skuteczniejsze w swych ruchach od słabszych, o tyle trudniej je w ruch wprowadzić, o tyle więcej się wahają w pierwszych krokach swego pochodu. Czyś pan zauważył, które z szyldów ulicznych największą zwracają uwagę?
— Nigdy się nad tem nie zastanawiałem — odparłem.
— Istnieje łamigłówka — ciągnął — do której używa się mapy. Jedna z osób prosi drugą, aby znalazła dane słowo — nazwę miasta, rzeki, państwa — jakiekolwiek zresztą słowo, znajdujące się na pstrej mapie. Nowicyusz w zabawie stara się zwykle zaambarasować swych kompanów przez wyszukiwanie najdrobniejszych nazw, ale wtajemniczony wybiera takie słowa, które rozciągają się wielkim drukiem od jednego końca karty ku drugiemu. Te, podobnie jak zbyt wielkiemi literami wydrukowane plakaty uliczne, uchodzą uwagi ponieważ są za widoczne; tutaj fizyczne przeoczenie jest ściśle analogiczne do moralnej nieuwagi, wsku-