Strona:Edward Szalit - Mały katechizm higjeniczny dla ludu wiejskiego.djvu/11

Ta strona została przepisana.

liwiają dobrą wymowę. Ludzie bez zębów wyglądają staro, mają zapadnięte policzki i mówią niewyraźnie. Zepsute zęby nie mogą spełniać powyższych zadań, przysparzają ludziom wiele dolegliwości, a nadto stanowią także wielkie niebezpieczeństwo, bo mogą wywołać choroby nawet odległych od nich narządów.
Z czego właściwie psują się zęby? Psucie się zębów wywołują resztki pokarmów, jakie po każdem jedzeniu gromadzą się między zębami i na zębach. Resztki te rozkładają się i gniją i niszczą ząb powodując tak zwaną próchnicę. Z tego wynika, że nie należy dopuścić do zalegania pokarmów między zębami, ale je stamtąd usuwać. Osiągnąć to można przez czyszczenie zębów po każdem jedzeniu, zwłaszcza po kolacji, by resztki pokarmowe nie zatrzymały się przez noc w ustach.
Do czyszczenia używaj szczoteczki krótkiej, niezbyt twardej a zęby czyść zawsze z góry na dół, od wewnątrz i od zewnątrz. Proszki, pasty i wody do ust są kosztowne i zupełnie zbyteczne. Do czyszczenia zębów nadaje się znakomicie zwykła, dobrze sproszkowana kreda do pisania, a do płukania ust letnia woda z dodatkiem odrobiny soli kuchennej.
Nie rozgryzaj zębami twardych pokarmów lub przedmiotów (orzechy, kości, pestki), nie odrywaj zębami nici i nie trzymaj między zębami igieł, szpilek lub gwoździ, bo od tego pęka szkliwo zęba, a ząb pozbawiony szkliwa prędko się psuje.
Unikaj zbyt gorących i zimnych pokarmów i napojów, zwłaszcza gwałtownego przejścia od jednych do drugich, bo i to powoduje rysy w szkliwie. Tak jak zimna szklanka pęka, gdy do niej wlejesz nagle gorącej wody, tak też pęka szkliwo pod wpływem nagłych zmian ciepłoty.
Zepsute zęby daj na czas naprawić, w przeciwnym razie stracisz wszystkie.




Oczy utrzymuj zawsze czysto, myj je rano i wieczór czystą wodą, wystrzegaj się, by do nich nie dostały się ciała obce, nie przecieraj ich brudną chusteczką, ani brudnemi palcami.
Nie lekceważ nawet drobnych schorzeń oka, nie chodź do znachorów, nie słuchaj niczyich rad, tylko lekarza, bo inaczej możesz stracić wzrok.
Unikaj pyłu i kurzu, które są szkodliwe dla oczu.
Nie wpatruj się nigdy w słońce, zwłaszcza podczas zaćmienia.
Nie pracuj nigdy o zmierzchu bez światła, jakoteż przy jaskrawym blasku słonecznym.