piel konieczną i możliwą nawet tam, gdzie niema łazienki, ani wanny; do tego celu wystarczy balja. W niej kąpać się powinien każdy przynajmniej dwa razy w miesiącu. Pozatem należy jednak codziennie myć całe ciało i to najlepiej wieczorem, wtedy bowiem masz więcej czasu, nie zabierzesz brudu do łóżka, utrzymasz pościel przez dłuższy czas czystą i lepiej wyzyskasz spoczynek nocny. Przez mycie ciała usuwamy pył, ciała obce i wydzieliny skóry (łój i pot). Lecz pozatem hartujemy także skórę. Ludzie, którzy stale myją swe ciało, dostają na zimnie, t. zw. gęsiej skórki, a gęsia skórka to urządzenie ochronne, by uniknąć silnego ochłodzenia. Dlatego zimne zmywania ciała są jakby gimnastyką mięśni skórnych.
Nadmiar czystości nie może być nigdy szkodliwy. Do mycia ciała nie wystarcza jednak sama woda, potrzebne jest jeszcze mydło. Nasza ludność zużywa mniej mydła, niż inne narody, a wszak z ilości zużytego mydła ocenia świat kulturę (danego) narodu. Bez mydła niema mycia. Sama woda nie usuwa brudu.
Twarz możesz myć tylko raz dziennie, ręce zaś częściej, zwłaszcza przed każdem jedzeniem i po załatwieniu naturalnej potrzeby. Byś o tem nie zapomniał umieść na ścianie swej izby tabliczkę z następującym napisem:
Po potrzebie, przed jedzeniem
Ręce myć jest zaleceniem.
Do mycia jest potrzebna miednica. Dobrze jest postawić ją na stołku i myć się w ten sposób, by ktoś z domowników polewał wodą z dzbanka ręce, głowę i szyję myjącego się. Sposób ten bardziej odpowiada wymaganiom higjeny, niż mycie się wprost w miednicy, w której zbiera się brud pochodzący przedewszystkiem z rąk. Wielce niehigjeniczny jest natomiast praktykowany jeszcze dzisiaj na wsi sposób mycia się przez nabranie do ust takiej ilości wody, jaka się w niej zmieści i puszczanie jej na dłonie, którerni przemywa się twarz i oczy. Jest też rzeczą wskazaną, by każdy miał własny ręcznik. Przez wspólny ręcznik łatwo przenoszą się choroby zakaźne, zwłaszcza jaglica czyli egipskie zapalenie oczu.
