Strona:Eliza Orzeszkowa - Gloria victis.djvu/236

—   226   —

 — Co Janku?
 — Ej, nic! Tak sobie tylko pomyślałem...
 — Co pomyślałeś?
 — Ot! pomyślałem, coby to było jednak... gdyby mama tak nas wszystkich trzech... wszystkich trzech...
 — Co?
 — Straciła!
 Rozpacznym ruchem Olek buchnął na swą pościółkę i zaszeptał.
 — Bieda! bieda! bieda! Pewno! Szkoda mamy!
 Ale bardzo wkrótce mrukliwym tonem ozwał się.
 — Poco ma zaraz tracić? Czy to każdy, kto idzie na wojnę, musi być zabity?
 — Musi, nie musi, ale może, — rozważał Janek.
 — A gdyby i tak — zrywając się znowu, zawołał Olek. — A pamiętasz, co Katarzyna Sobieska synom swoim powiedziała, gdy szli na wojnę? „Z tarczami albo na tarczach powracajcie!" Tak i my... Z tarczami, albo na tarczach do mamy powrócimy.
 — Głupi jesteś! Żadnych tarcz teraz w wojskach niema, to jedno, a drugie, że gdyby i były, niktby nas na nich mamie odnosić ani myślał... Ty wiecznie z temi swemi historycznemi przykładami... Ot, myślmy lepiej, jak zrobić... co wybrać... co poświęcić...
 Teraz obaj pod lipą siedzieli i obaj czoła na dłonie spuścili. Myśleli, walczyli. Był w nich zaczerpnięty z otaczającej atmosfery żar uczuć egzalto-