gdzie przewroty społeczne i zmiany ekonomicznego porządku kraju częstsze są, niż gdzieindziéj, bogactwo na słabszych téż, niż gdzieindziéj, wsparte jest podstawach, i w miarę tego ci, co je posiadają, bardziéj przygotowani powinni być do ubóztwa.
Przygotowanie to znaczy uzdolnienie do pracy i zamiłowanie jéj — innego niéma.
Bez nich wszelki stoicyzm, wszelka rezygnacya zachwiać się musi wobec materyalnéj biedy i wewnętrznéj próżni, a zachwiawszy się, upaść w łzy, wyrzekania i żebraninę. Taki jest ostateczny wynik nieumiejętności i niechęci pracowania.
Jeżeli człowiek bogaty posiada głębokie przekonanie, że nie samo bogactwo wartość jego stanowi, jeżeli czuje się na siłach zdobyć sobie w każdym razie byt materyalny i położenie nakazujące szacunek, mniéj się zrasta z posiadaném dobrem i bardziéj wtedy gotów jest złożyć je na ofiarę jakiéjś wielkiéj potrzeby, jakiéjś szlachetnéj idei.
A poświęciwszy je, umie stanąć na wysokości dopełnionéj ofiary i nie bluźnić jéj późniejszém wychowaniem i żalem.
Dziś, kiedy kobiety, zarówno jak mężczyźni, powołane są do pojmowania idei wymagających poświęceń, potrzebują téż téj saméj mocy, która uniezależnia byt i godność człowieka od tego, co człowiek posiada. Każdy z nas zresztą naocznie mógł widziéć niejeden świetny przykład kobiet, w imię wielkiéj,
Strona:Eliza Orzeszkowa - Kilka słów o kobietach.djvu/213
Ta strona została uwierzytelniona.