Strona:Eliza Orzeszkowa - Kilka słów o kobietach.djvu/243

zmuszona jest używać źle sporządzonych sukni, niezgrabnego obuwia i rękawiczek, które ranią ręce, zamiast je ochronić, a inna, dostatniejsza lub mniéj oględna na wydatki, dostarcza sobie tych przedmiotów za nierównie większą cenę, niż gdyby one były wyrabiane na miejscu, w dodatku zaś obuwie i rękawiczki dostają się na miejsce najczęściéj nieświeże, przeleżałe w sklepach sprowadzających je i sprzedających Izraelitów.
 Dla czego tak jest? Dla czego rzemiosła, tak blizkie potrzebom codziennym, na znacznéj przestrzeni kraju w podobném zostają opuszczeniu?
 Powszechnie są znane historyczne przyczyny, dla których u nas mniéj niż gdzieindziéj uprawiano rzemiosła; wskutek tego dostały się one z kolei wypadków w ręce izraelskiego proletaryatu, który, nieoświecony, a przez to niezdolny do spełnienia doskonałego jakiejkolwiek czynności, ujrzał się wyłącznym panem jednéj z najszerszych gałęzi krajowego przemysłu, a nie wiedząc znikąd dla siebie konkurencyi, nie zadawał sobie trudów dla osiągnięcia postępu w posiadanych zawodach i pozostawił je w stanie pierwotnéj niedoskonałości ku szkodzie ogólnéj.
 Zmieniły się czasy: przemysł stał się najżywotniejszą dźwignią, najsilniejszą pulsacyą nowożytnych społeczeństw, i dziś wytworzenie Izraelitom konkurencyi w dziedzinie rzemiosł jest koniecznością,