Drugim, wysoko społecznym rezultatem rozpowszechnienia pracy kobiecéj w dziedzinie przemysłu, będzie umoralnienie i pchnięcie ku oświacie pewnéj części najnieoświeceńszéj dotąd klasy Izraelitów.
Stworzona podnoszonemi przez kobiety przemysłowemi zakładami konkurencya, samą siłą rzeczy, zmusi Izraelitów-rzemieślników do staranniejszego kształcenia się w rzemiosłach, Izraelitów-handlarzy — do rzetelniejszego prowadzenia interesów handlowych. Nieumiejętny rzemieślnik i niesumienność konkurencyi z umiejętnością i sumiennością nowopowstałych zakładów współzawodniczyć nie może, i, przyprawiony o ruinę, ujrzy się partacz zmuszonym do dźwignięcia się z tradycyonalnych przywar swéj klasy.
Zrazu umoralnienie to będzie przymusowém, potém przejdzie w zwyczaj, a następnie przejdzie w przekonania, co po większéj części wyniknąć musi z saméj już koniecznéj styczności ciemnych i nierzetelnych rzemieślników i handlarzy z oświeconemi i uczciwemi kobietami, oddającemi się tym samym zawodom.
Kiedy zaś pole przemysłu w części przynajmniéj zawładnięte zostanie przez kobiety, Izraelici, ujrzawszy, że przestali być wyłącznymi jego panami, i że na tém polu ścieśniła się dla nich możność zarobkowania, zmienią wyłączny dotąd kierunek
Strona:Eliza Orzeszkowa - Kilka słów o kobietach.djvu/277
Ta strona została uwierzytelniona.