Strona:Encyklopedja Kościelna Tom XII.djvu/14

Conc. XXI 255; ap. Migne, Patrol. lat. t. 163 n. 182) za główny cel zjazdu naznaczył Kalikst II reformę nadużyć, jakie się do Kościoła wkradły; gdy jednak w przeciągu czasu między zwołaniem a otwarciem soboru zawarty został (23 Wrz. 1122) konkordat wormacjeński (ob. tej Enc. IX 359—364), wzięto i ten pod rozwagę. Po odczytaniu wszystkich dokumentów, do konkordatu się odnoszących, całą ugodę, jako przywracającą z dawna upragniony pokój, z radością zatwierdzono i w archiwum kościoła rzymskiego złożyć polecono. Liczba i układ kanonów nie we wszystkich dawnych egzemplarzach rękopiśmiennych są jednakowe. Mansi (op. c. a za nim Hefele, Conc. § 612) podaje ich 22, podczas gdy u Pertz'a (Mon. Germ. leg. t. II p. 182—3; ztąd ap. Watterich op. c. p. 152) jest tylko 9, i te odpowiadają kanonom I—IV, VI—VII i IX—X wydania Mansi'ego; przytém kanon IV Mansi'ego podzielony jest u Pertz'ą na dwa (VIII i IX). Przyczyną niejednostajności zdaje się być to, że kanony Mansi'ego: V, VIII, XI—XXII były ogłoszone na sessjach późniejszych, inne zaś w początkach soboru. Treścią 22 kanonów jest: potępienie symonji (c. I), konferowanie stopni hierarchicznych (c. II, VII, XVIII), celibat i wstrzemięźliwość duchowieństwa (c. III, XXI), stosunek duchowieństwa zakonnego do świeckiego (c. IV, VIII, XIV, XVII, XIX), pobożne pielgrzymki do Jerozolimy, Kompostelli i Rzymu (c. XI, XVI), odszczepieństwo antypapieża Grzegorza VIII (c. VI), o poddanych w dobrach kościelnych (c. XX), o gwałcicielach pokoju Bożego (c. XIII), o fałszerzach monety (c. XV) i in. Za radą soboru kanonizował Papież ś. Konrada, bpa konstancjeńskiego, † 976 r. (bulla z 28 Mar. 1123), nadał palljusz Adalberonowi, arcybpowi hamburgsko-bremeńskiemu (bulla z Marca t. r. ap. Lappenberg, Hamburg. Urkundenb. I 126) i rozstrzygnął niektóre spory juryzdykcyjne. II (powszechny X) odprawiony pod Innocentym II, zaczęty 4 Kwietnia 1189 (Jaffé. Regesta p. 585), składał się z 1,000 prawie bpów i opatów (Falco Benev. ap. Watterich op. c. II 250). Jak wiadomo z dziejów Innocentego II (ob. tej Enc. VIII 151..), pewna partja kardynałów pko temu Papieżowi postawiła Piotra Leonis, pod imieniem Ankleta II. Najbardziej wpływowymi stronnikami tego ostatniego byli: Roger hr. Sycylji, pan prawie całych Włoch południowych, i Gerard bp z Angoulême, legat antypapiezki na Akwitanję (ib. VIII 154). Ze śmiercią Anakleta II (w Stycz, 1138) i z poddaniem się dwa zaledwie miesiące piastującego przywłaszczoną godność Wiktora IV, źródło 9-letniego odszczepieństwa ustało; lecz potrzeba było usunąć jego skutki, mianowicie oczyścić beneficja z intruzów, których wspomnieni antypapieże i ich stronnicy zamianowali, postanowić o losie tych, którzy od posłuszeństwa prawemu Papieżowi się wyłamywali, przywrócić rozprzężoną w skutek rozdwojenia karność kościelną, obmyśleć środki pko szerzącemu się zepsuciu wśród wiernych. Sam Innocenty II otworzył pierwsze posiedzenie mową, której większą część przechował nam autor Kroniki klasztoru z Mauriac (Chronic. Mauriniacense, ap. Watterich, Pontif. roman. vitae II 250). W mowie tej Papież potępił i unieważnił wszystkie czynności antypapieżów, zasuspendował duchownych, przez Gerarda z Angoulême wyświęconych, i, wymieniwszy nazwiska winowajców, kazał im złożyć pastorały, palljusze i pierścienie. Wykonawcą tego wyroki na Francję i Akwitanję został mianowany Gotfryd, biskup z Chartres: polecono mu nietylko usunąć bpów, do odszczepieństwa za-