gle paleozoiczne, ale przez zwęglenie się dziś bardzo już nielicznych na ziemi Sagowców i roślin szyszkowych.
— I dla czegóż to, proszę pana. pokłady jednej i tej samej epoki nie są jednakowe na całej kuli ziemskiej?
— Sądzę, że gdybyś się zastanowił, znalazłbyś sam odpowiedź.
— Posądza mię pan niesprawiedliwie — odrzekł Stanisław. — Właśniem się zastanawiał i nic mi z tego nie przyszło.
— Bo nie wziąłeś pod uwagę, że kredowe czasy trwały ogromnie długo, a czynniki, wpływające na tworzenie się osadów kredowych, nie były nawet w jednym i tym samym czasie jednakowe na różnych miejscach kuli ziemskiej. Wszak i wtedy były morza i lądy, góry i doliny, rzeki i jeziora. Czysto więc morskie warstwy powstawały obok lądowych, błotnistych lub słodkowodnych. Każdy zaś z tych utworów odznacza się sobie właściwemi cechami i skamieniałościami
Podróżni nasi przy mdłem świetle lampek ruszyli na dół w milczeniu — aż doszli do Jurskich pokładów. Przedpotopowicz poglądał po ścianach i co kilka minut czynił pomiary i notatki. Dziwiła go niezmierna grubość, a nadeszystko prawidłowość pokładów, zarówno kredowych, jak jurskich[1]. Minął grubą warstwę Oolitycznych (ziarnistych) wapieni średniego piętra Jurskiego, zwanego pospolicie Jurą brunatną, i zatrzymał się wśród smolnych łupków dolnego piętra, zwanego czarną jurą lub Liasem. Oblicze jego promieniało zadowoleniem.
— Jesteśmy otoczeni najstarszemi utworami Jurskiej epoki. W ciągu pół godziny pogrążyliśmy się, że tak powiem, o miliony lat w przeszłość...
— W przeszłość?
— Nieinaczej. Jesteśmy w katakumbach świata Jurskiego. Każda skamieniałość — każda nieskruszona jeszcze na proch skorupka mięczaka, to wymowny dla nauki świadek... Podnieś lampkę, Stanisławie. Nad nami piętrzy się już 200 metrów jurskich pokładów. Oświeć je, a może zadrga dla nas, przy pomocy wyo-
- ↑ Dla lepszej zrozumiałości niech służy następujący schemat: Grupa mezozoiczna. Kreda górna. — Kreda dolna (w tem Wealden). — Jura górna (Malm). — Jura środkowa, brunatna (Dogger). — Jura dolna, czarna (Lias). — Trias górny (Leuyer). — Trias środkowy (wapień muszlowy). — Trias dolny (piaskowiec pstry). Grupa paleozoiczna: Dias. — Węgiel. — Dewon. — Sylur i Kambrium.
