Ta strona została uwierzytelniona.
Pomiędzy wsią Medżel a Tell-Hum istniało za czasów Jezusa pięć miasteczek, które ludzkość będzie wiecznie wspominała, jak Rzym lub Ateny. Z tych pięciu miasteczek, zwanych Magdala, Dalmanuta, Kafarnaum, Betsajda i Chorazin[1], zaledwie położenie pierwszego da się ściśle oznaczyć. Owa niemiła wioska Medżel to prawdopodobnie co do miejsca i nazwy owe starożytne Magdala, z którego pochodziła najwierniejsza przyjaciółka Jezusa[2]. Dalmanuta leżała niezawodnie w pobliżu[3]. Chorazin znajdowało się pewnie w stronie północnej[4]. Co się tyczy Betsajdy i Kafarnaum, to uchodzą za nie dzisiejsze miejscowości Tell-Hum, Ahinel-Tin, Kan-Minje, Ahin-Medawara, na co jednak niema poważniejszych dowodów[5]. Wydaje się, jak gdyby ja-
- ↑ Dawne Kinnereth albo znikło z powierzchni ziemi, albo przybrało inną nazwę.
- ↑ Wiemy tylko, że leżało w pobliżu Tyberyady. Talmud Jeroz. Maasaroth, III, 1; Szebiit IX, 1; Erubim, V, 7.
- ↑ Marek VIII, 10. Porów. Mateusz XV, 39.
- ↑ W miejscowości zwanej dziś Korazi albo Bir-Kerazeh, powyżej Tell-Hum.
- ↑ Stara hypoteza, wedle której Tell-Hum było dawnem Kafarnaum, od kilku lat silnie atakowana, ma jeszcze wielu obrońców. Najlepiej właściwie za tem przemawia sama nazwa Tell-Hum, Tell wchodzi bowiem w określenie wielu wiosek i mogło było zastąpić dawne Kafar. Z drugiej strony niepodobna odnaleść w pobliżu Tell-Hum źródła, o którem wspomina Józef Flaviusz (B. J. III, X, 8). Może to Ahin-Medawara? Lecz znajduje się od jeziora o pół godziny drogi; tymczasem rybacka osada Kafarnaum leżała nad samym brzegiem morza (Mat. IV, 13; Jan VI, 17). Gdy chodzi o Betsajdę trudności jeszcze się bardziej zwiększają; gdyż dość rozpowszechnione mniemanie, że były dwie miejscowości tej nazwy, jedna na zachodnim a druga na wschodnim brzegu w oddaleniu od siebie o 2—3 mil, nie działa przekonywająco.
